Jesteś tutaj: Strona główna Poradnik Poradnik rozliczenia Przychody a dochody - od czego płacimy podatek?

Przychody a dochody - od czego płacimy podatek?

▪ 28 grudnia 2012 r. ▪ Zaktualizowano: 12 czerwca 2022 r. ▪ Autor: Dorota Łesak

Rozliczając podatek PIT wiele osób ma problem z rozróżnieniem przychodu od dochodu. W poniższym artykule wskazujemy co oznaczają te pojęcia oraz wyjaśniamy, od którego z nich zapłacimy podatek.

Przychody a dochody - od czego płacimy podatek?

Spis treści

  1. Koszty uzyskania przychodu – czym są?
  2. Czym są przychody?

Podatek PIT płacimy od dochodów uzyskanych z różnych źródeł, natomiast dochody to przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania. Poniżej opowiemy czym są koszty uzyskania przychodu w firmie, natomiast więcej o kwotach odliczanych przez osoby fizyczne dowiesz się w artykule o kosztach uzyskania przychodów.

Koszty uzyskania przychodu – czym są?

Z punktu widzenia przedsiębiorcy koszty uzyskania przychodu są bardzo istotne, ponieważ pozwalają obniżyć wysokość podatku. Z preferencji tej mogą jednak skorzystać wyłącznie przedsiębiorcy opodatkowani na zasadach ogólnych (skala podatkowa) lub podatkiem liniowym. W praktyce większe koszty uzyskania przychodu oznaczają niższy podatek. Co istotne, na dochód przedsiębiorstwa wpływa również wysokość opłacanych składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy.

Obliczając dochód, możemy rozliczyć składki na ubezpieczenie społeczne na dwa sposoby. Albo ująć stawkę ubezpieczenia w kosztach, albo odliczyć tę kwotę od wcześniej uzyskanego dochodu (tak, jak zostało to przedstawione na poniższym przykładzie. Składka na Fundusz Pracy może stanowić wyłącznie koszt uzyskania przychodu.

Jak w takim razie obliczyć, jaki miesięcznie dochód przynosi nasza firma? Musimy postępować zgodnie z następującym schematem:

  1. Od miesięcznych przychodów odjąć miesięczne koszty (w tym składkę na Fundusz Pracy). Otrzymamy w ten sposób wartość dochodu.

    Przychód - Koszty uzyskania przychodu = Dochód

  2. Od dochodu odjąć składki na ubezpieczenie społeczne. Uzyskana kwota stanowi podstawę opodatkowania.

    Dochód - Składki ZUS = Podstawa opodatkowania

  3. Podstawę opodatkowania pomnożyć przez stawkę podatku (w zależności od progu skali lub formy rozliczenia jest to 12%, 32% lub 19%).

    Podstawa opodatkowania * Stawka podatku = Podatek należny

    W przypadku dochodów opodatkowanych według zasad ogólnych uwzględnienia wymagają takie czynniki jak kwota wolna od podatku, a co za tym idzie – kwota zmniejszająca podatek.

Więcej na ten temat dowiesz się z artykułu: Kwota wolna od podatku

Uzyskana wartość to kwota, która zostaje przedsiębiorcy „na rękę”, a więc wskazuje, ile faktycznie zarobiła w danym miesiącu firma.

Rekomendujemy - nie musisz czytać dalej

Powierz rozliczenie PIT darmowemu programowi PITax.pl, który wszystko za Ciebie obliczy.

Czytelny kreator da Ci poczucie pewności, że formularze zostaną wypełnione prawidłowo, a Ty nie popełnisz błędu. Przez całe rozliczenie masz dostęp do wiedzy ekspertów oraz pomocy technicznej.

Rozpocznij rozliczenie! 
lub przeczytaj więcej dlaczego warto rozliczyć się w PITax.pl: Dlaczego PITax.pl?

Czym są przychody?

Aby prawidłowo rozliczyć dochody trzeba określić czym są przychody. A zatem, przychody to: otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Tak brzmi definicja ustawowa. A tak po ludzku - przychody to nasze zarobki (zarówno te w pieniądzu, jak i te w naturze) oraz uzyskane pieniądze (kwoty pieniężne). Podatek płacimy, jak wskazuje definicja, od tego, co już otrzymaliśmy. Ale, jak wszyscy dobrze wiemy, od każdej reguły istnieje wyjątek. A zatem, przychodami są również należne kwoty (a nie tylko otrzymane) z:

  • pozarolniczej działalności gospodarczej,
  • z działów specjalnych produkcji rolnej,
  • z kapitałów pieniężnych,
  • z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną,
  • z odpłatnego zbycia papierów wartościowych oraz z realizacji praw z nich wynikających,
  • z tytułu nominalnej wartości udziałów w spółce majacej osobowość prawną,
  • z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.


Przychodami są również należne kwoty (a nie tylko otrzymane) z:

  • odpłatnego zbycia nieruchomości lub udziału w nieruchomości,
  • odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,
  • odpłatnego zbycia prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  • odpłatnego zbycia wieczystego użytkowania gruntów,


jeżeli ich zbycie nastąpiło w ciągu 5 lat od ich nabycia. Jeżeli powyższe prawa zbyliśmy po upływie 5 lat od ich nabycia to NIE PŁACIMY OD NICH PODATKU.

  • z odpłatnego zbycia innych rzeczy  - jeżeli zbyliśmy je przed upływem pół roku od ich nabycia.

Spec. ds. Rachunkowości i Finansów

Dorota Łesak

Absolwentka administracji publicznej na Uniwersytecie Wrocławskim. Uzyskała dwa tytuły zawodowe: administratywisty oraz technika ekonomisty, co przekłada się na doskonałe kwalifikacje w zakresie rozliczeń podatkowych. Specjalizuje się w rozliczeniach PIT. (...)

Darmowe rozliczenie Bezpieczna wysyłka Wsparcie ekspertów Średnia ocena 12 lat na rynku 5 razy więcej ulg

Zalety rozliczenia PIT
z PITax.pl

Zaleta PITax.pl

korzystne rozliczenie – podpowiadamy jak zapłacić możliwie niski podatek

Zaleta PITax.pl

system zgodny z najnowszymi przepisami podatkowymi

Zaleta PITax.pl

z weryfikatorem poprawności wprowadzonych danych

Zaleta PITax.pl

z oficjalnym Urzędowym Poświadczeniem Odbioru (UPO)

Sprawdź najwyżej oceniany w Polsce program do rozliczeń PIT

PITax.pl Łatwe Podatki to wygodny, szybki i darmowy sposób na Twoje PITy.

Rozlicz PIT Online

Program ten umożliwia swobodny wybór i przekazanie 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych wybranej Organizacji Pożytku Publicznego.

Pomoc Techniczna

  • 534 30 50 40
  • pn-pt 9:00 – 17:00
  • ikona emailpomoc@pitax.pl

Krajowa Informacja Skarbowa

  • 22 330 0 330
  • pn-pt 8:00 – 18:00