Wpływy z 1% wykorzystamy na zwiększenie zakresu działań mających na celu poprawę zanieczyszczenia powietrza na terenie całego kraju. Przy wsparciu finansowym będziemy mogli dojechać naszym Laboratorium do mniejszych miejscowości, czy odleglejszych placówek edukacyjnych. Będziemy się koncentrować na obszarach uzdrowiskowych oraz cennych przyrodniczo, leżących w pobliżu parków narodowych, obszarów Natura 2000.

Misją naszej organizacji jest wspieranie działań sprzyjających poprawie stanu środowiska naturalnego podejmowanych przez organizacje pozarządowe, samorządy lokalne, instytucje a także po prostu ludzi.

Ochrona środowiska nie jest sztuką dla sztuki - chronimy je ponieważ kochamy przyrodę, szanujemy wolność i życie innych organizmów, uznajemy prawo przyszłych pokoleń do życia w takich warunkach jakie zastało nasze pokolenie.

Fundacja istnieje po to, aby:
- identyfikować problemy związane ze szkodliwym wpływem człowieka na środowisko,
- szukać środków potrzebnych do rozwiązania zidentyfikowanych problemów,
- dobrze organizować pracę (przygotowywać projekty i zarządzać ludźmi),
- wspierać wprowadzanie najlepszych rozwiązań zarówno w skali Małopolski jak i skali ogólnopolskiej,
- w miarę możliwości pomóc osobom i instytucjom poprzez dofinansowanie działalności.

Współpracujemy przede wszystkim ze społecznościami lokalnymi, organizacjami pozarządowymi, ale również z uczelniami i przemysłem, który dba o środowisko.

Aktualne projekty prowadzone przez fundację:

Obecnie największą naszą uwagę skupiamy na wymiernych działaniach mogących poprawić zanieczyszczenie powietrza na terenie całego kraju. Od kilku lat lat realizujemy działania z wykorzystaniem

Mobilnego laboratorium POLoNEs. Przyczyny - Ograniczenie - Likwidacja Niskiej Emisji.

Projekt powstał z myślą o edukowaniu w zakresie czystości powietrza, w tym powstawania niskiej emisji, wiążącej się z rodzajami, jakością spalanych paliw i pieców w gospodarstwach domowych. W ramach projektu od 2017 roku prowadzona jest akcja edukacyjna społeczności lokalnych, szczególnie gmin uzdrowiskowych, przy pomocy specjalnie skonstruowanego mobilnego laboratorium, mogącego dojechać do dowolnej miejscowości i  wziąć udział w imprezach plenerowych typu pikniki, festyny, zorganizowane pokazy np. dla szkół, mieszkańców etc. Dzięki takiemu rozwiązaniu, kreowanie postaw proekologicznych, energooszczędnych oraz promocja odnawialnych źródeł energii może odbyć się możliwie najbliżej odbiorcy.

Mobilne Laboratorium POLoNEs stanowią dwa elementy:

zadaszona przyczepa z otwieranymi burtami z możliwością stworzenia stoiska, na której znajdują się demonstracyjne urządzenia służące edukacji w zakresie eliminacji niskiej emisji pochodzącej z rozproszonych źródeł energii cieplnej,

OZE BUS wyposażony w demonstracyjne urządzenia prezentujące OZE.

Przyczepa wyposażona jest w aparaturę pomiarową pozwalającą ocenić jakość powietrza w miejscu jej zaparkowania oraz dwa kotły (moduł I “przyczyny” niskiej emisji, moduł II “ograniczenie” niskiej emisji) o różnym stopniu zaawansowania technologicznego opomiarowane tak, aby móc pokazać ilość ciepła uzyskiwaną podczas spalania różnych materiałów (np. paliwa kopalne, drewno, odpady), a także ilość szkodliwych związków chemicznych w spalinach emitowanych do atmosfery podczas spalania konkretnego materiału. Na przyczepie znajduje się także pompa ciepła typu powietrze-woda obrazująca ogrzewanie budynków z możliwością zaprezentowania na miejscu (moduł III “likwidacja” niskiej emisji).

Więcej informacji o projekcie: www.polones.fwie.pl

Nasza Fundacja ma także bogate doświadczenie w działaniach podnoszących świadomość ekologiczną dzieci i młodzieży a także dorosłych. Realizujemy również działania z zakresu ochrony czynnej. 

Aktualnie realizujemy projekt "Aktywna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk w obszarze Natura 2000 Raba z Mszanką PLH120093 i dopływach Raby." 

Projekt trwa od I 2022 do IV 2024 r. 

Nasz projekt jest realizowany w ramach Funduszy Norweskich, programu „Środowisko, energia i zmiany klimatu” (Środowisko naturalne i ekosystemy) współfinansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021, w ramach konkursu „Działania związane z ochroną ekosystemów prowadzone przez organizacje pozarządowe (Fundusz Małych Grantów)”. Jednostką prowadzącą jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Koszty kwalifikowane projektu 959.080,00 zł, koszty dofinansowania 863.172,00 zł.

Nasz projekt jest też współfinansowany w roku 2022 przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie:
– „Aktywna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk w obszarze Natura 2000 Raba z Mszanką PLH120093 i dopływach Raby – rok 1 realizacji zadania – EDUKACJA” – kwota dotacji 14.526 zł (koszt kwalifikowany zadania 48.421 zł).
– „Aktywna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk w obszarze Natura 2000 Raba z Mszanką PLH120093 i dopływach Raby – rok 1 realizacji zadania – OCHRONA CZYNNA – kwota dotacji 47.530 zł (koszt kwalifikowany zadania 174.712 zł).

Projekt jest w założeniu kontynuacją działań podjętych w ramach projektu SPPW KIK37 Tarliska Górnej Raby realizowanego w obszarze Natura 2000 Raba z Mszanką PLH120093 w latach 2012-2017 przez Stowarzyszenie Ab Ovo. Projekt jest również kontynuacją działań edukacyjnych realizowanych w latach 2017-2020 przez naszą Fundację w rzecznych obszarach Natura 2000 pn.”Rzeki karpackie – czysta Natura 2000”, pod patronatem RDOŚ Kraków i RDOŚ Rzeszów. 

Projekt wpisuje się w realizowane przez Polskę zobowiązania dotyczące osiągnięcia dobrego stanu wód wg. Dyrektywy 2000/60/EC z 23.10.2000 r., ustanawiającej wspólne działania w polityce wodnej (RDW) oraz Dyrektywy 92/43/EWG z 21.05.1992 r. o ochronie siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, tzw. Dyrektywy Siedliskowej. Zgodny z założeniami „Priorytetowych Ram Działań dla sieci Natura 2000 na Wieloletni Program Finansowy UE w latach 2014-2020”, aktualizacją Programu Wodno-Środowiskowego Kraju. Założeniem projektu jest realizacja Planu Zadań Ochrony dla obszaru Natura 2000 Raba z Mszanką PLH120093.

Cele ogólne projektu:

1) wdrażanie planu zarządzania obszarem Natura 2000 poprzez prowadzenie aktywnej ochrony zagrożonych gatunków i siedlisk. W szczegółach: 

– monitoring ochronny stanu siedlisk i gatunków będących przedmiotem ochrony w obszarze:

– 1138 brzanka Barbus carpathicus, 3220 Pionierska roślinność na kamieńcach górskich potoków, 3240 Zarośla wierzbowe na kamieńcach i żwirowiskach górskich potoków (Salici-Myricarietum część – z przewagą wierzb);

– identyfikacja i poprawa stanu siedlisk i gatunków chronionych występujących w obszarze: września pobrzeżna Myricaria germanica, włosienicznik rzeczny Ranunculus fluitans), 3260 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników, 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami Nympheion, Potamion, 6430 Ziołorośla górskie i ziołorośla nadrzeczne; 

– przeciwdziałanie fragmentacji ekosystemów i zapewnienie warunków swobodnego przepływu w kierunku tarlisk cennych gatunków ryb (m.in. brzanki).

2) Kampania zwiększająca świadomość społeczną na temat ekosystemów, ich roli oraz świadczonych przez nie usługach (w zakresie konieczności ochrony zagrożonych gatunków i siedlisk), zwiększająca wiedzę nt. obszarów Natura 2000 i nt. usług ekosystemowych świadczonych przez rzeki karpackie (na przykładzie Raby) oraz odwołująca się do zmian klimatu i ich wpływu na ekosystemy (w skali lokalnej i globalnej). 

Cele szczegółowe projektu:

Ochrona czynna 

Ochrona tras migracji ryb wędrownych poprzez udrożnienie 3 stopni wodnych na dopływach Raby (Trzebuńka i Lubieńka) oraz odtworzenie miejsc tarliskowych ryb poprzez odbudowę właściwej morfologii koryta (podniesienie dna potoku i zasilenie żwirem), celem jest też podniesienie poziomu wód gruntowych.

Migracja jest istotną częścią cyklu życia wielu gatunków ryb (m.in. rozrodu). Wiele z nich nigdy nie dociera do miejsca docelowego z powodu licznych tam na ich drodze, co prowadzi do zaniku populacji ryb wędrownych. Udrożnienie trzech stopni wodnych pozwoli na otworzenie potencjalnych tarlisk w dopływach Raby, m.in. dla brzanki – gatunku priorytetowego w obszarze Natura 2000 Raba z Mszanką.

Gatunki ryb wędrownych rozmnażają się w górnym biegu górskich rzek, w przypadku Raby wędrują do jej dopływów. Większość z nich nie jest dostępna dla ryb ze względu na zabudowę hydrotechniczną (stopnie wodne). W następstwie przeprowadzonej w poprzednim wieku regulacji dopływów Raby i niekontrolowanego poboru żwiru z koryta potoków, utraciły one morfologię sprzyjającą dla ryb do przeprowadzenia tarła. Poprzez alimentację żwiru i rumoszu skalnego do koryt udrożnione zostaną progi wodne na potoku Trzebuńka i Lubieńka oraz poprawiona będzie morfologia koryta Trzebuńki. Metoda ta stosowana była już przy renaturyzacji dopływu Raby- Krzczonówka z dobrym skutkiem. 

Wsypany do koryt potoków materiał podniesie poziom dna i wody umożliwiając migrację cennych gatunków ryb i ich rozród. Podniesiony zaś poziom wód gruntowych zasili chronione w obszarze Natura 2000 Raba z Mszanką priorytetowe siedliska i gatunki roślin (np. września pobrzeżna), chronione w obszarze.

Edukacja

Zidentyfikowane w PZO dla obszaru Natura 2000 Raba z Mszanką PLH12093 problemy środowiskowe wynikają w dużej mierze z niewiedzy mieszkańców oraz niewłaściwego gospodarowania samorządów. Są to: zanieczyszczanie rzeki ściekami i odpadami komunalnymi wyrzucanymi nad rzekę, kradzież żwiru z koryta, rozjeżdżanie rzeki pojazdami, niszczenie siedlisk roślinnych oraz powszechne przekonanie, że rzeki należy regulować i zabudowywać stopniami wodnymi, a naturalna rzeka jest niebezpieczna pod względem zagrożenia powodziowego. Uboga jest również wiedza na temat ryb i innych zwierząt zamieszkujących rzekę oraz wartości ekologicznej siedlisk roślinnych. Są to problemy powszechne pośród mieszkańców terenów nadrzecznych, które zidentyfikowaliśmy w ankiecie przeprowadzonej w ramach projektu „Rzeki karpackie – czysta Natura 2000” oraz szeroko zakrojonych spotkaniach dyskusyjnych z przedstawicielami samorządów i decydentami w 7 obszarach. 

Dlatego w projekcie zaplanowano: 

1. publikację broszury edukacyjnej (rozdawanej uczniom i dystrybuowanej do lokalnych urzędów gminnych i miejskich); 

2. organizację święta z okazji Światowego Dnia Migracji Ryb (festyn); 

3. przygotowanie 15 minutowej diaporamy o obszarze Natura 2000 Raba z Mszanką; 

4. przeprowadzenie 100 godzin warsztatów w szkołach podstawowych gmin obejmujących obszar Natura 2000 Raba z Mszanką i gmin, przez które przepływają dopływy zasilające Rabę; 

5. seminarium szkoleniowe z decydentami (urzędnikami, inżynierami i in. osobami podejmującymi decyzje nt. kształtowania rzek) oraz osobami zaangażowanymi w kształtowanie postaw lokalnych mieszkańców (nauczyciele, edukatorzy, wędkarze, sołtysi itp.); 

6. organizację konkursu wiedzy nt. obszaru Natura 2000 Raba z Mszanką i jej ochrony (z nagrodami) na fanpage Projektu na facebook’u; 

7. tłumaczenie na j. polski książki „Od morza do źródła” będącej poradnikiem odtwarzania szlaków migracji ryb oraz specjalistycznego poradnika o przepławkach; 

8. publikację 5 artykułów w lokalnej prasie.