Jesteś tutaj: Pomoc PIT-36L

PIT-36L - Instrukcja krok po kroku

Zapraszamy do zapoznania się z przewodnikiem rozliczenia PIT-36L. Znajdą w nim Państwo prezentację programu PITax.pl, informacje o tym jak wypełnić PIT oraz najczęściej zadawane pytania dotyczące rozliczenia PIT-36L z programem PITax.pl.

Spis treści

1. Źródła przychodów 2. Forma prowadzenia działalności gospodarczej 3. Przychody z jednoosobowej działalności gospodarczej 4. Przychody ze spółki 5. Przychody z działalności gospodarczej za granicą 6. Należne i wpłacone zaliczki z działalności 7. Przychody z działów specjalnych produkcji rolnej 8. Pozostałe przychody 9. Przychody z wygranych 10. Anonimowe rachunki zbiorcze 11. Utraty ulg 12. Inne przychody (bardzo rzadkie) 13. Ulgi do odliczenia 14. Straty z lat ubiegłych 15. Zwolnienie/kredyt podatkowy 16. Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotone 17. Odliczenie IKZE 18. Ulga badawczo-rozwojowa 19. Odliczenie z tytułu ulgi badawczo-rozwojowej 20. Dane jednostki naukowej 21. Ulga zagraniczna 22. Miejsce zamieszkania 23. Odsetki karne

1. Źródła przychodów

Źródła przychodów

Ten ekran przedstawia kategorie dochodów z jakich można rozliczyć się w PIT-36L. Na tym ekranie do wyboru mamy działalność gospodarczą, przychody zagraniczne oraz przychody z działów rolnych. Aby wybrać daną kategorię należy kliknąć w odpowiedni kafelek oraz przejść "Dalej.


2. Forma prowadzenia działalności gospodarczej

Forma prowadzenia działalności gospodarczej

Ten ekran służy do wyboru rodzaju rozliczanej przez nas działalności gospodarczej. Wybieramy, czy nasza działalność miała formę jednosobowej działalności, czy spółki.


3. Przychody z jednoosobowej działalności gospodarczej

Przychody z jednoosobowej działalności gospodarczej

Ten ekran służy do podania podstawowych informacji o prowadzonej jednoosobowej działalności (nazwy, adresu, NIP-u) oraz informacji finansowych (przychodów oraz kosztów).


4. Przychody ze spółki

Przychody ze spółki

Ten ekran służy do podania podstawowych informacji o spółce (nazwy, adresu, NIP-u oraz udziału w spółce) oraz informacji finansowych (przychodów oraz kosztów).


5. Przychody z działalności gospodarczej za granicą

Przychody z działalności gospodarczej za granicą

Na tym ekranie wybieramy kraj zagraniczny, w którym prowadziliśmy działalność gospodarczą, a także wpisujemy dochód zagraniczny oraz podatek zapłacony za granicą - przeliczone na złotówki. Jeżeli, po wyborze kraju, ujrzymy informację "dochody uzyskane w tym państwie nie podlegają opodatkowaniu" - to należy przejść Dalej, ponieważ w powyższym przypadku dochodów z działalności gospodarczej nie należy wykazywać w PIT.


Czym jest zakład?

Mianem „zakładu” określa się stałą placówkę, w której jest prowadzona (całkowicie lub częściowo) działalność gospodarcza danego przedsiębiorstwa. „Zakład" występuje wtedy, gdy łącznie są spełnione następujące warunki:

  • istnieje placówka o stałym charakterze (np. miejsce zarządu, filia, biuro, fabryka, warsztat, kopalnia, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom oraz każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych),
  • działalność wykonywana jest za pośrednictwem tej placówki,
  • budowa prowadzona za granicą - plac budowy, prace budowlane lub instalacyjne trwają dłużej niż określony w umowie czas – najczęściej 12 miesięcy.

6. Należne i wpłacone zaliczki z działalności

Należne i wpłacone zaliczki z działalności

Na tym ekranie należy podać zaliczki należne (te, które powinniśmy wpłacać do urzędu), jak i zaliczki wpłacone (te, które faktycznie wpłaciliśmy). Dodatkowo, na tym ekranie, możemy zaznaczyć opcję, że rozliczamy zaliczki w formie uproszczonej.


Czym są należne zaliczki?

Rozliczeniu w rocznej deklaracji podatkowej podlegają zaliczki należne za dany miesiąc, a nie wyłącznie zaliczki wpłacone w danym roku podatkowym. W związku z powyższym podatnik deklarować powinien zaliczki za okres styczeń – grudzień danego roku (przy założeniu że prowadził działalność cały rok).

Czym są zaliczki uproszczone?

Uproszczona forma wpłacania zaliczek polega na wpłacaniu zaliczek miesięcznych w wysokości 1/12 kwoty obliczonej od dochodu wykazanego w zeznaniu złożonym:

  • w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy (rok temu) albo
  • w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata (dwa lata temu) – jeżeli w zeznaniu, o którym mowa w pkt 1, podatnicy nie wykazali dochodu.

7. Przychody z działów specjalnych produkcji rolnej

Przychody z działów specjalnych produkcji rolnej

Na tym ekranie podajemy przychód, koszty oraz zaliczki dotyczące działów specjalnych produkcji rolnej, a także wybieramy sposób dokumentowania przychodów.


Sposób dokumentowania przychodów

Przychody z działów specjalnych ustala się na podstawie ksiąg podatkowych (księgi rachunkowej, podatkowej księgi przychodów i rozchodów) lub na podstawie norm szacunkowych.

Jeżeli nasze przychody dwa lata temu wyniosły równowartość 9 654 400 zł - wtedy mamy obowiązek prowadzić księgi podatkowe.
Natomiast jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy przychody z działów specjalnych wyniosły mniej niż równowartość 9 654 400 zł - wtedy możemy wybrać określanie przychodów (na podstawie norm lub w oparciu o księgi. Wybór sposobu ustalania przychodu zależy od podatnika - poprzez złożenie pisemnego oświadczenia przed rozpoczęciem roku podatkowego albo przed rozpoczęciem prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli nastąpiło ono w ciągu roku.

Normy szacunkowe są określane corocznie przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim -  a także można je znaleźć w załączniku nr 2 - Tabela rodzajów i rozmiarów działów specjalnych produkcji rolnej oraz norm szacunkowych dochodu rocznego do ustawy o PIT.

8. Pozostałe przychody

Pozostałe przychody

Ten ekran przedstawia bardzo rzadkie kategorie dochodów z jakich można rozliczyć się w PIT-36L. Na tym ekranie do wyboru mamy dochody z:

  • wygranych lub odsetek,
  • utraty ulg,
  • rachunków zbiorczych,
  • inne wcześniej niewymieniane.

Aby wybrać daną kategorią należy kliknąć w odpowiedni kafelek oraz przejść "Dalej".


9. Przychody z wygranych

Przychody z wygranych

Na tym ekranie należy podać wysokość podatku od wygranych lub odsetek - pod warunkiem, że podatek od tych dochodów nie został od nas pobrany. W praktyce zdarza to sie bardzo rzadko, ponieważ organizatorzy konkursów pobierają podatek "z góry".


10. Anonimowe rachunki zbiorcze

Anonimowe rachunki zbiorcze

Na tym ekranie należy podać przychody dotyczące anonimowych rachunków zbiorczych. Z owymi rachunkami mamy do czynienia, gdy instytucja prowadząca nie zna danych osobowych podatnika. Podanie przychodów z anonimowych rachunków jest obowiązkiem informacyjnym, gdyż podatek został już odprowadzony przez dom maklerski itp.


11. Utraty ulg

Utraty ulg

Na tym ekranie zaznaczamy odpowiednią opcję, gdy w ubiegłych latach odliczyliśmy daną ulgę, a następnie utraciliśmy do niej prawo. Również na tym ekranie zaznaczamy, czy utraciliśmy ulgi dotyczące działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej.


12. Inne przychody (bardzo rzadkie)

Inne przychody (bardzo rzadkie)

Na tym ekranie należy podać wysokość podatku od wymienionych przychodów - pod warunkiem, że podatek od tych dochodów nie został od nas pobrany. W praktyce zdarza to sie bardzo rzadko, ponieważ płatnicy tych przychodów pobierają podatek "z góry".


IKE a IKZE

IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) to konto, na którym można oszczędzać na emeryturę poprzez dokonywanie odpowiednich wpłat.

Możemy zaoszczędzić podwójnie, ponieważ kwoty, które wpłacamy na IKZE podlegają rocznemu odliczeniu od podatku. Odliczyć można wysokość wpłaconej składki, jednak nie więcej niż 8322 zł, a w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą nawet 12 483 zł. Wpłacone kwoty na IKZE odliczamy wypełniając roczne zeznanie podatkowe (np. PIT-37), a kwotę wpłaconych składek wpisujemy w PIT/O.

Wypłaty (wyciągnięcie środków) z IKZE podlegają opodatkowaniu - zazwyczaj podatek jest pobierany przez odpowiednią instytucję przy wypłacie środków.

Z kolei IKE to indywidualne konto emerytalne. Na nim również można gromadzić oszczędności na emeryturę. Z tytułu wpłat na IKE nie przysługuje żadna ulga podatkowa, ale wypłacona nam kwota jest zwolniona z podatku.

Podsumowując:

Oszczędzając na IKZE przysługuje nam coroczna ulga podatkowa, odliczenie od podatku wpłaconych kwot (wykazywane w zeznaniu rocznym), ale wypłacana już nam kwota podlega podatkowi.

Oszczędzając na IKE nie przysługuje nam coroczna ulga podatkowa, ale wypłacana nam kwota jest zwolniona z podatku. Warunkiem tego przywileju jest wyciągnięcie kwoty z IKE w wieku co najmniej 60 lat oraz dokonywanie wpłat przez co najmniej 5 wcześniejszych lat.

Gdy zgromadzone pieniądze na IKE wypłacimy wcześniej, to mamy obowiązek zapłacić 19 - procentowy podatek od zysku. Podatek ten jest zazwyczaj pobierany przez odpowiednią instytucję przy wypłacie środków.

Wypłata z IKZE

Wypłata środków zgromadzonych na IKZE następuje wyłącznie:

  • na wniosek oszczędzającego, po osiągnięciu przez niego wieku 65 lat oraz 
  • pod warunkiem dokonywania wpłat na IKZE przez co najmniej w 5 lat,
  • w przypadku śmierci oszczędzającego – na wniosek osoby uprawnionej.

Nie ma możliwości wypłaty z IKZE gdy nie spełniono powyższych warunków.

Środki zgromadzone przez oszczędzającego na IKZE mogą być – w zależności od wniosku oszczędzającego – wypłacone jednorazowo lub w ratach. Wypłata w ratach następować będzie przez co najmniej 10 lat, chyba że okres oszczędzania w ramach IKZE był krótszy (jednak nie mniej niż 5 lat). W takiej sytuacji wypłatę środków będzie można pobierać przez okres równy okresowi oszczędzania, tj. okresowi, w jakim dokonywane były wpłaty.
W razie jednorazowej wypłaty oszczędzający wykaże kwotę wypłaty z IKZE – na podstawie informacji otrzymanej z instytucji dokonującej wypłaty – w zeznaniu składanym za rok, w którym tę wypłatę otrzymał. Natomiast przy wypłacie w ratach podatek będzie pobierany w formie zaliczek przez płatnika (instytucję wypłacającą).

Zwrot oszczędności z IKE

Oszczędzający mogą wcześniej (przed ukończeniem 60 lat) wycofać zgromadzone na IKE oszczędności, jednakże wiąże się to z koniecznością zapłacenia 19% podatku.

Zwrot środków zgromadzonych na IKE następuje w razie wypowiedzenia umowy o prowadzenie IKE przez którąkolwiek ze stron, jeżeli nie zachodzą przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej.

13. Ulgi do odliczenia

Ulgi do odliczenia

Na tym ekranie możemy wybrać ulgi, które chcemy rozliczyć. Do wyboru mamy rozliczenie strat, kredyt podatkowy, odliczenie składek oraz ikze. Aby wybrać daną ulgę należy kliknąć w odpowiedni kafelek oraz przejść "Dalej".


Czym jest IKZE? Czy to jest to samo, co IKE?

IKZE oraz IKE to III filar ubezpieczeń społecznych. To konta, na których można oszczędzać na przyszłą emeryturę (w ramach dobrowolnego III filaru). Konta są od siebie niezależne. IKZE oraz IKE to nie to samo. IKZE to Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego, IKE to Indywidualne Konto Emerytalne.

Ulgę w zeznaniu rocznym możemy odliczyć, tylko w przypadku gromadzenia oszczędności na IKZE (aby ulga nam przysługiwała musimy gromadzić środki tylko na jednym rachunku IKZE). Odliczamy kwotę wpłaconych składek. Oszczędności gromadzone na IKE nie uprawniają nas do ulgi w zeznaniu rocznym. 

Wypłata środków z IKE, gdy nabyliśmy do niej uprawnienia nie jest opodatkowana, natomiast wypłata z IKZE wiąże się z koniecznością zapłaty 10% daniny. 

W przypadku wycofania środków z IKE musimy zapłacić 19% podatku z zysków kapitałowych. W IKZE musimy wykazać wycofane środki jako przychód w zeznaniu rocznym.

Wysokość wydatków na IKZE w 2023 r. wynosi 8322 zł dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz 12 483 zł dla przedsiębiorców.

Kredyt podatkowy

Kredyt podatkowy, inaczej "Zwolnienie podatkowe", to zwolnienie z płacenia zaliczek:
a) w drugim roku prowadzenia działalności - jeżeli w roku jej rozpoczęcia działalność ta była prowadzona przez co najmniej 10 pełnych miesięcy lub
b) w trzecim roku prowadzenia działalności  - gdy powyższy warunek nie został spełniony.
Takie zwolnienie nazywamy kredytem podatkowym - ponieważ spłacenie zaliczek zostaje rozłożone na raty - do spłacenia przez 5 kolejnych lat.
Co prawda, jesteśmy zwolnieni z płacenia zaliczek w drugim lub w trzecim roku prowadzenia działalności, jednakże zwolniony dochód wykazujemy w zeznaniach składanych w kolejnych 5-latach następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik korzystał ze zwolnienia – w każdym roku wykazujemy 20% dochodu z roku objętego zwolnieniem. 

14. Straty z lat ubiegłych

Straty z lat ubiegłych

Na tym ekranie należy podać rodzaj oraz wysokość poniesionej straty z działalności gospodarczej lub z działów specjalnych proukcji rolnej - a także kwotę straty odliczonej w ubiegłych latach. Kwota odliczonej straty nie może przekroczyć 50% całej poniesionej straty.


15. Zwolnienie/kredyt podatkowy

Zwolnienie/kredyt podatkowy

Jeśli w latach 2014-2023 korzystaliśmy ze zwolnienia/kredytu podatkowgo, to należy zaznaczyć "Tak" wybrać odpowiedni rok i wpisać odpowiednią kwotę. Kredyt podatkowy, to zwolnienie z płacenia zaliczek w drugim lub trzecim roku prowadzenia działalności.


Czym jest zwolnienie podatkowe?

Zwolnienie podatkowe, to zwolnienie z płacenia zaliczek:

  •  w drugim roku prowadzenia działalności - jeżeli w roku jej rozpoczęcia działalność ta była prowadzona przez co najmniej 10 pełnych miesięcy lub 
  • w trzecim roku prowadzenia działalności  - gdy powyższy warunek nie został spełniony.

Takie zwolnienie nazywamy kredytem podatkowym - ponieważ spłacenie zaliczek zostaje rozłożone na raty - do spłacenia przez 5 kolejnych lat.
Co prawda, jesteśmy zwolnieni z płacenia zaliczek w drugim lub w trzecim roku prowadzenia działalności, jednakże zwolniony dochód wykazujemy w zeznaniach składanych w kolejnych 5-latach następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik korzystał ze zwolnienia – w każdym roku wykazujemy 20% dochodu z roku objętego zwolnieniem. 

16. Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotone

Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotone

Na tym ekranie należy podać kwoty zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne.


Czy mogę odliczyć składki KRUS?

Rolnicy ubezpieczenie w KRUS mogą odliczyć jedynie składki zdrowotne, nie mogą odliczyć składek społecznych płaconych do KRUS.

Czy można odliczyć składki płacone w ramach indywidualnych polis?

Nie. Odliczenie dobrowolnych składek dotyczy tylko tych płaconych do podmiotów realizujących zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych (ZUS, otwarte fundusze emerytalne, płatnicy składek, zakłady emerytalne) - zawartych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych oraz do NFZ. 
Składki z tytułu dodatkowego ubezpieczenia opłacane w ramach indywidualnych polis ubezpieczeniowych nie są składkami określonymi w ww. ustawach. A zatem poniesione wydatki na opłatę tych składek nie podlegają odliczeniu od dochodu.

Jakie składki tu wpisać?

Wpisujemy tu kwoty składek na ubezpieczenie społeczne lub/i zdrowotne, które opłacaliśmy dobrowolnie. Mogą to być składki emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe oraz opłacone przez nas składki osób z nami współpracujących. Dotyczy to zarówno dobrowolnie opłacanych składek do ZUS, jak i dobrowolnie opłacanych składek w NFZ. Wpisujemy tu składki faktycznie zapłacone w roku poprzednim, a nie te, które powinniśmy zapłacić.

Nie wpisujemy tu składek, które:

  • zaliczyliśmy do kosztów uzyskania przychodu,
  • zostały nam zwrócone,
  • zostały odliczone w innym państwie
  • których podstawę wymiaru stanowi dochód zwolniony od podatku.
W jakiej walucie wpisać składki zagraniczne?

Kwoty składek na ubezpieczenia społeczne wyrażone w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku/spłaty składki.

17. Odliczenie IKZE

Odliczenie IKZE

Na tym ekranie należy wpisać wydatki poniesione na wpłaty na IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) - jeśli gromadzilismy środki tylko na jednym rachunku IKZE.


Czym jest IKZE? Czy to jest to samo, co IKE?

IKZE oraz IKE to III filar ubezpieczeń społecznych. To konta, na których można oszczędzać na przyszłą emeryturę (w ramach dobrowolnego III filaru). Konta są od siebie niezależne. IKZE oraz IKE to nie to samo. IKZE to Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego, IKE to Indywidualne Konto Emerytalne.

Ulgę w zeznaniu rocznym możemy odliczyć, tylko w przypadku gromadzenia oszczędności na IKZE (aby ulga nam przysługiwała musimy gromadzić środki tylko na jednym rachunku IKZE). Odliczamy kwotę wpłaconych składek. Oszczędności gromadzone na IKE nie uprawniają nas do ulgi w zeznaniu rocznym. 

Wypłata środków z IKE, gdy nabyliśmy do niej uprawnienia nie jest opodatkowana, natomiast wypłata z IKZE wiąże się z koniecznością zapłaty 10% daniny. 

W przypadku wycofania środków z IKE musimy zapłacić 19% podatku z zysków kapitałowych. W IKZE musimy wykazać wycofane środki jako przychód w zeznaniu rocznym.

Wysokość wydatków na IKZE w 2023 r. wynosi 8322 zł dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz 12 483 zł dla przedsiębiorców.

18. Ulga badawczo-rozwojowa

Ulga badawczo-rozwojowa

Na tym ekranie należy zaznaczyć "Tak", jeśli chcemy skorzystać z ulgi badawczo-rozwojowej (BR). Ulga ta przysługuje przedsi ębiorcom, którzy ponieśli koszty w związku z prowadzoną przez nich działalnością badawczo-rozwojową.


19. Odliczenie z tytułu ulgi badawczo-rozwojowej

Odliczenie z tytułu ulgi badawczo-rozwojowej

Na tym ekranie należy podać dane potrzebne do odliczenia ulgi BR (badawczo-rozwojowej); koszty poniesione w związku z działalnością BR, rodzaj działalności (badania naukowe lub prace rozwojowe) oraz rodzaj prowadzonych badań (podstawowe, stosowane, przemysłowe).


20. Dane jednostki naukowej

Dane jednostki naukowej

Na tym ekranie należy podać dane jednostki naukowej, z którą zawarto umowę dotyczącą prowadzenia badań naukowych.


21. Ulga zagraniczna

Ulga zagraniczna

Osobom, które uzyskały przychód z zagranicy w określonych krajach przysługuje ulga z tytułu zapłaconego podatku za granicą. PITax.pl automatycznie oblicza kwotę ulgi.


Ulga zagraniczna

Ulga zagraniczna przysługuje osobom, które osiągały dochód w kraju, z którym Polska ma podpisaną umowę dotyczącą odliczenia proporcjonalnego, za wyjątkiem krajów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową.
Odliczeniu podlega kwota stanowiąca różnicę między podatkiem obliczonym zgodnie z zasadą odliczenia proporcjonalnego a kwotą podatku obliczonego zgodnie z zasadą wyłączenia z progresją.

22. Miejsce zamieszkania

Miejsce zamieszkania

Ten ekran, to odpowiedź na pytanie o miejsce zamieszkania w Polsce.


23. Odsetki karne

Odsetki karne

Na tym ekranie należy odpowiedzieć "Tak", jeśli urząd skarbowy naliczył odsetki karne za błędnie sklasyfikowane składniki majątku.


Odsetki karne

Odsetki karne, to odsetki za błędnie sklasyfikowane składniki majątku.

Jeżeli wydatki na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie składników majątku zaczęliśmy wykorzystywać w działalności (np. zaliczyliśmy do kosztów uzyskania przychodów), a nie ujęliśmy ich w ewidencji środków trwałych/wartości niematerialnych i prawnych - mimo że okres ich używania wyniósł więcej niż rok, to mamy obowiązek do wykazania i zapłacenia stosownych odsetek.

Odsetki te nalicza się za okres od dnia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie składników majątku do dnia, w którym okres ich używania przekroczył rok lub do dnia zaliczenia ich do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych. Nie dotyczy składników majątku, których wartość początkowa jest niższa niż 3500 zł.

Program ten umożliwia swobodny wybór i przekazanie 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych wybranej Organizacji Pożytku Publicznego.

Pomoc Techniczna

  • 534 30 50 40
  • pn-pt 9:00-17:00
  • ikona emailpomoc@pitax.pl

Krajowa Informacja Skarbowa

  • 22 330 0 330
  • pn-pt 8:00-18:00