Jesteś tutaj: Strona główna Poradnik Poradnik rozliczenia Preferencyjne rozliczenie podatku przez samotnego rodzica a ulga z tytułu samotnego wychowywania

Rozliczenie podatku jako osoba samotnie wychowująca

▪ 6 grudnia 2020 r. ▪ Zaktualizowano: 12 grudnia 2023 r. ▪ Autor: Dorota Łesak

Nie tylko małżeństwa mogą skorzystać z preferencyjnej formy opodatkowania. Przywrócony został przywilej rozliczenia PIT przez osoby samotnie wychowujące swoje pociechy. Od 2022 r. (deklaracja składana w 2023 r.) wspólne rozliczenie osoby samotnie wychowującej dziecko miało zostać zastąpione ulgą podatkową z tytułu samotnego wychowania.

Rozliczenie podatku jako osoba samotnie wychowująca

Spis treści

  1. Wspólne rozliczenie z dzieckiem przez osobę samotnie wychowującą za 2023 r.
  2. Samotnie wychowujący
  3. Kiedy wspólne rozliczenie samotnie wychowującego z dzieckiem jest opłacalny?
  4. Ulga podatkowa z tytułu samotnego wychowania obowiązująca od stycznia do czerwca 2022 r.

Wspólne rozliczenie z dzieckiem przez osobę samotnie wychowującą za 2023 r.

W 2024 r. rozliczenie podatkowe za 2023 r. jako osoba samotnie wychowująca przysługuje tym rodzicom oraz opiekunom, którzy samotnie wychowują dzieci oraz ich spełniają następujące warunki:

  • sprawują opiekę nad małoletnimi (do ukończenia 18. roku życia), niezależnie od tego, czy dzieci te osiągają dochód oraz w jakiej wysokości. Z małoletnim dzieckiem możesz rozliczyć się nawet wtedy, gdy tylko dziecko osiąga dochód. Jeżeli dziecko przed ukończeniem 18 lat zawrze związek małżeński - uzyskuje pełnoletniość. Dlatego nie możesz wspólnie rozliczyć się z dzieckiem małoletnim, które zawarło związek małżeński. Dotyczy to również sytuacji, w których małoletnie dziecko jest po rozwodzie, lecz przed ukończeniem przez niego 18. roku życia;
  • Otrzymują rentę socjalną lub zasiłek pielęgnacyjny (bez względu na wiek dziecka);
  • Nie ukończyły 25. roku życia oraz uczą się lub studiują, jeśli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych lub z kapitałów pieniężnych, których łączna wysokość nie przekracza dwunastokrotności renty socjalnej obecnie wynoszącej 1338,44 zł (z wyjątkiem renty rodzinnej). Oznacza to, że w tym przypadku ze wspólnego rozliczenia osoby samotnie wychowującej dziecko skorzystają rodzice oraz opiekunowie, których pociechy w danym roku podatkowym zarobiły nie więcej niż 16 061,28 zł. 

Rekomendujemy - nie musisz czytać dalej

Powierz rozliczenie PIT darmowemu programowi PITax.pl, który wszystko za Ciebie obliczy.

Czytelny kreator da Ci poczucie pewności, że formularze zostaną wypełnione prawidłowo, a Ty nie popełnisz błędu. Przez całe rozliczenie masz dostęp do wiedzy ekspertów oraz pomocy technicznej.

Rozpocznij rozliczenie! 
lub przeczytaj więcej dlaczego warto rozliczyć się w PITax.pl: Dlaczego PITax.pl?

 

Jeżeli Ty lub dziecko prowadzisz działalność gospodarczą objętą ryczałtem ewidencjonowanym (wyłączywszy przychody osiągane z tzw. "najmu prywatnego"), podatkiem liniowym lub kartą podatkową oraz podatkiem tonażowym nie możesz rozliczyć PIT-u jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Natomiast jeżeli Ty lub dziecko prowadzisz działalność gospodarczą opodatkowaną wg skali podatkowej (12%, 32%) to możesz rozliczyć się wspólnie z dorosłym dzieckiem, jeżeli dochody dziecka (przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania) nie przekraczają dwunastokrotności wartości renty socjalnej, która w 2023 wynosi 1338,44 zł. Z dzieckiem małoletnim, które prowadzi działalność gospodarczą na zasadach ogólnych możesz rozliczyć się niezależnie od dochodów dziecka.

UWAGA! Rozliczanie przez Ciebie albo dziecko ryczałtem najmu realizowanego poza działalnością gospodarczą nie wyłącza możliwości wspólnego rozliczenia.

Możesz także rozliczyć się wspólnie z dzieckiem, nawet gdy osiąga ono:

  • Dochody zwolnione z opodatkowania (np. stypendia, odszkodowania).
  • Dochody ze sprzedaży nieruchomości.
  • Dochody opodatkowane w sposób zryczałtowany (np. odsetki z lokat bankowych, dochody z dywidend).


Wobec powyższych dochodów nie uwzględnia się limitu 16 061,28 zł, jak to jest w przypadku dochodów pozostałych. Dlatego w sytuacji, gdy dziecko osiąga któreś z wyżej wymienionych dochodów, możesz się z nim wspólnie rozliczyć niezależnie od wysokości uzyskanych przez dziecko dochodów z tych źródeł.
Aby móc się rozliczyć jako osoba samotnie wychowująca dziecko nie musisz go wychowywać go przez cały rok. Nawet tygodniowe samotne wychowywanie dziecka uprawnia Cię do skorzystania
z preferencyjnej formy opodatkowania.

Przykład 1

Anna jest panną, która urodziła dziecko 28 grudnia 2023 r. Ojciec nie zajmuje się dzieckiem, ma nową partnerkę. Anna samotnie wychowuje dziecko i nie prowadzi działalności gospodarczej ryczałtowej, liniowej, ani w formie karty podatkowej. Wobec tego Anna może rozliczyć PIT wspólnie z dzieckiem (jako osoba samotnie wychowująca dziecko) za rok 2023 (ponieważ w 2023 r. wychowywała samotnie dziecko przez 3 dni).

Przykład 2

Maria jest osobą samotnie wychowującą dziecko. Ani Maria, ani jej dziecko nie prowadzą działalności gospodarczej liniowej, ryczałtowej ani w formie karty podatkowej. Jej dziecko ma 20 lat i studiuje. Otrzymuje rentę po ojcu (900 zł miesięcznie). Dziecko Marii w poprzednim roku uzyskało dochody z pracy w wysokości 16 000 zł. W tej sytuacji Maria może rozliczyć się wspólnie z dzieckiem, pomimo że dochody dziecka przekraczają rocznie 16 061,28 zł (renta + dochody z pracy), ponieważ do kwoty limitowanej 16 061,28 zł nie wlicza się renty. A zatem, Maria weźmie pod uwagę tylko dochody wynoszące 16 000 zł, które mieszczą się w limicie.

Przykład 3

Wanda samotnie wychowuje studiującą 23-letnią Zosię. Zosia w 2023 r. uzyskała dochód z pracy dorywczej w wysokości 3050 zł. Otrzymywała rentę po ojcu oraz przez 4 miesiące pracowała w Anglii. W jaki sposób Wanda powinna rozliczyć swój PIT 2023?
Wanda może rozliczyć PIT wspólnie z córką, ponieważ dochód Zosi podlegający opodatkowaniu w Polsce nie przekroczył kwoty 16 061,28 zł. Renty nie wlicza się do dochodu. Natomiast jeżeli chodzi o dochody Zosi z Anglii, to nie są one opodatkowane w Polsce. Polska z Anglią ma podpisaną umowę o stosowaniu metody wyłączenia z progresją, a zatem w Polsce nie płacimy od nich podatku, jedynie bierzemy je pod uwagę przy obliczaniu stopy procentowej.

Przykład 4

Anna jest osobą samotnie wychowującą dziecko, Kasię. Anna uzyskuje wyłącznie dochody z pracy. Kasia otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny. Kasia prowadzi działalność gospodarczą objętą ryczałtem. W tej sytuacji Anna nie może rozliczyć PIT-u wspólnie z dzieckiem, mimo że Kasia otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny. Warunkiem wykluczającym wspólne rozliczenie się jest w tej sytuacji prowadzenie działalności gospodarczej objętej ryczałtem ewidencjonowanym przez Kasię.

Samotnie wychowujący

Jest to rodzic lub opiekun prawny będący panną (kawalerem), wdową (wdowcem), rozwódką (rozwodnikiem) albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
Osobą samotnie wychowującą dziecko jest osoba, która w określonej sytuacji, określonym czasie zupełnie sama zajmuje się dzieckiem.
Nie liczy się stan cywilny, ale faktyczny. Nie zawsze osoba, która jest stanu wolnego i ma dziecko może rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca. Jeżeli partnerzy żyją w konkubinacie i mają z tego związku dziecko, nad którym oboje pełnią władze rodzicielską, to żadne z rodziców nie może rozliczyć się na preferencyjnych zasadach.

Przykład 5

Janina  wychowuje dziecko, które ma 15 lat. Od ojca dziecka dostaje na nie alimenty. Janina może rozliczyć się wspólnie z dzieckiem, ponieważ sama ponosi trud jego wychowywania. Ojciec, co prawda, łoży na dziecko, zapewnia korzyści finansowe, jednak nie pomaga w faktycznym wychowywaniu dziecka.
Możesz rozliczyć się z dzieckiem nawet w przypadku, gdy ma ono już swoje dziecko.

Kiedy wspólne rozliczenie samotnie wychowującego z dzieckiem jest opłacalny?

Rozliczenie PIT z dzieckiem jest zawsze opłacalne! Preferencyjne opodatkowanie dochodów osoby samotnie wychowującej dziecko polega na podzieleniu tych dochodów przez 2. Obliczeniu od tej kwoty podatku (wg skali 12%, 32%) tak obliczony podatek mnożymy przez 2. 
W ten sposób zapłacimy mniej niż gdybyśmy rozliczali się indywidualnie, ponieważ podatek jest liczony od mniejszej kwoty. 

Przykłady:

Rozliczenie osobno:
Przychód: 75 000 zł
Koszty uzyskania przychodu: 3 000 zł
Dochód do opodatkowania: 72 000 zł
Podatek: 12%*72 000 zł - 3 600 zł = 5 040 zł

Rozliczenie z dzieckiem (jako osoba samotnie wychowująca dziecko):
Przychód: 75 000 zł
Koszty uzyskania przychodu: 3 000 zł
Dochód do opodatkowania: 72 000/2 = 36 000 zł.
Podatek: (12%*36 000 zł - 3 600 zł) * 2 = 1440 zł

Ulga podatkowa z tytułu samotnego wychowania obowiązująca od stycznia do czerwca 2022 r.

Wraz z początkiem 2022 r. miała zostać zniesiona możliwość skorzystania z tej preferencyjnej metody obliczania podatku. W miejsce wspólnego rozliczenia z dzieckiem osobom samotnie wychowującym miała przysługiwać dodatkowa ulga z tego tytułu.

Od podatku obliczonego na zasadach skali podatkowej, podatnik miał mieć możliwość odliczenia w wysokości 1 500 zł. W świetle obecnego stanu prawnego doszło jednak do przywrócenia wspólnego rozliczenia osoby samotnie wychowującej dziecko, które wkroczyło w miejsce odliczenia o wartości 1500 zł.

Spec. ds. Rachunkowości i Finansów

Dorota Łesak

Absolwentka administracji publicznej na Uniwersytecie Wrocławskim. Uzyskała dwa tytuły zawodowe: administratywisty oraz technika ekonomisty, co przekłada się na doskonałe kwalifikacje w zakresie rozliczeń podatkowych. Specjalizuje się w rozliczeniach PIT. (...)

Darmowe rozliczenie Bezpieczna wysyłka Wsparcie ekspertów Średnia ocena 12 lat na rynku 5 razy więcej ulg

Zalety rozliczenia PIT
z PITax.pl

Zaleta PITax.pl

korzystne rozliczenie – podpowiadamy jak zapłacić możliwie niski podatek

Zaleta PITax.pl

system zgodny z najnowszymi przepisami podatkowymi

Zaleta PITax.pl

z weryfikatorem poprawności wprowadzonych danych

Zaleta PITax.pl

z oficjalnym Urzędowym Poświadczeniem Odbioru (UPO)

Sprawdź najwyżej oceniany w Polsce program do rozliczeń PIT

PITax.pl Łatwe Podatki to wygodny, szybki i darmowy sposób na Twoje PITy.

Rozlicz PIT Online

Program ten umożliwia swobodny wybór i przekazanie 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych wybranej Organizacji Pożytku Publicznego.

Pomoc Techniczna

  • 534 30 50 40
  • pn-pt 9:00 – 17:00
  • ikona emailpomoc@pitax.pl

Krajowa Informacja Skarbowa

  • 22 330 0 330
  • pn-pt 8:00 – 18:00