IKZE – co to jest, kto może skorzytać, ile wynosi limit i jak rozliczyć zwrot w PIT?

Spis treści

1. Co to jest IKZE?
2. Kto może skorzystać z ulgi podatkowej na IKZE?
3. Ile wynosi limit wpłat na IKZE?
4. Ulga na IKZE. Jakie dokumenty trzeba przygotować?
5. Wypłata środków z IKZE
6. Oszczędności z IKZE zwolnione z podatku Belki

Co to jest IKZE?

IKZE, czyli Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego stanowi obok IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) jedną z dobrowolnych form oszczędzania na emeryturę. Ze względu na duże udogodnienia podatkowe, IKZE traktowane jest często jako najbardziej opłacalny sposób lokowania kapitału na przyszłość.

Kto może skorzystać z ulgi podatkowej na IKZE?

Ulga na IKZE to ulga podatkowa, która przysługuje podatnikom, którzy dokonują wpłat na tzw. Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego i rozliczają się na drukach: 

• PIT-36 (przedsiębiorcy), PIT-37 (osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej), PIT-36S (przedsiębiorstwa w spadku) – rozliczenie na zasadach ogólnych wg skali podatkowej (12, 32% od dochodu przekraczającego kwotę wolną od podatku), 
• PIT-36L (przedsiębiorcy), PIT-36L (przedsiębiorstwa w spadku) – rozliczenie dla przedsiębiorców, którzy wybrali podatek liniowy (opodatkowanie stawką 19% całości dochodów przedsiębiorstwa), 
• PIT-28 (osoby uzyskujące przychody z najmu/dzierżawy prywatnej), PIT-28S (przedsiębiorstwa w spadku) – ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych wg różnych stawek zależnych od źródła przychodu, branży podatnika. 

Osoba składająca rozliczenie PIT 2025 może odliczyć wyłącznie sumę składek wpłaconych w danym roku. Z preferencyjnych zasad naliczania podatku mogą skorzystać zarówno posiadacze IKZE, którzy rozliczają się samodzielnie, jak i wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Nie ma również znaczenia, czy podatnik otrzymuje przychody z tytułu umowy o pracę, zlecenie, dzieło, czy też prowadzonej działalności gospodarczej.

Ile wynosi limit wpłat na IKZE?

Rozliczenie PIT przewiduje możliwość wpłat na IKZE do określonego limitu. Górna granica kwot, jakimi można zasilić IKZE podlega corocznej waloryzacji i jest ogłaszany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Limit IKZE za 2025 r.

W 2025 r. obowiązuje również wyższy limit IKZE, który może zostać wykorzystany wyłącznie przez przedsiębiorców (aż 15 611,40 zł).

Limit IKZE za 2024, 2023, 2022, 2021, 2020 r. i wcześniej

Limit IKZE jest waloryzowany co roku. W okresie 2014-2025 r. maksymalna wartość wpłat i odliczeń IKZE została ustalona do wysokości: 

Ulga na IKZE. Jakie dokumenty trzeba przygotować?

Aby skorzystać z preferencyjnych warunków rozliczenia PIT, wynikających z posiadania IKZE, podatnik musi odpowiednio udokumentować dokonywane w ciągu roku wpłaty. Mogą to być bankowe potwierdzenia przelewów, ważne jednak aby w dokumencie znalazły się nasze dane osobowe, dane instytucji, która otrzymała środki oraz wysokość składki i tytuł przelewu.

W zależności od przyjętej formy opodatkowania należy uwzględnić kwotę wpłat na IKZE w innym formularzu podatkowym:

• osoby rozliczające się na zasadach ogólnych wypełniają PIT-37 (rozliczenie głównie w oparciu o informacje od płatnika np. PIT-11) oraz załącznik PIT/O,
• przedsiębiorcy opodatkowani według skali powinni złożyć deklarację PIT-36 oraz załącznik PIT/O,
• przedsiębiorcy, którzy rozliczają się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, wypełniają  PIT-28 oraz załącznik PIT/O,
• przedsiębiorcy, którzy rozliczają się liniowo, według 19-procentowego podatku, powinni wykazać przychód z tytułu IKZE jedynie w składanej deklaracji PIT-36L.

Jak rozliczyć zwrot z IKZE w PIT-37?

Krok 1: uzupełnij załącznik PIT/O

Aby rozliczyć (wykazać) zwrot z IKZE, w pierwszej kolejności należy uzupełnić PIT/O (druk nr 29) o: 

1. część B. (wiersz 7.): 

• poz. 31 – dla wpłat dokonanych przez podatnika na jego rachunek IKZE (rozliczenie indywidualne lub wspólne, jeśli osoba jest głównym podatnikiem),
• poz. 32 – dla wpłat dokonanych przez współmałżonka na jego rachunek IKZE (współmałżonka głównego podatnika w ramach rozliczenia wspólnego).

2. część B. (wiersz 12.):

• poz. 42 – suma wszystkich odliczeń wykazanych w części B na załączniku PIT/O (jeśli jedyną ulgą było odliczenie IKZE do poz. 42 należy przepisać wartość z poz. 31),
• poz. 43 – dla wpłat dokonanych na rachunek IKZE współmałżonka głównego podatnika przy składaniu rozliczenia wspólnego (jeśli jedyną ulgą było odliczenie IKZE do poz. 43 należy przepisać wartość z poz. 32).

Krok 2: uzupełnij PIT-37

Po wypełnieniu PIT/O należy uzupełnić następujące elementy deklaracji PIT-37:

1. część F. (odliczenia od dochodu):

• poz. 128 – suma wszystkich odliczeń wykazanych przez podatnika z części B na załączniku PIT/O (jeśli jedyną ulgą było odliczenie IKZE do poz. 128 deklaracji PIT-37 należy przepisać wartość z poz. 42 załącznika PIT/O),
• poz. 129 – suma wszystkich odliczeń wykazanych przez małżonka z części B na załączniku PIT/O (jeśli jedyną ulgą było odliczenie IKZE do poz. 129 deklaracji PIT-37 należy przepisać wartość z poz. 43 załącznika PIT/O).

2.  część M. (informacje o załącznikach)

• poz. 155 – po uwzględnieniu ulgi na IKZE należy podać wartość "1" w polu dot. "PIT/O".

Wypłata środków z IKZE

Kiedy opłaca się wypłata środków z IKZE?

Wypłata środków z IKZE jest opłacalna w dwóch sytuacjach:

• na wniosek oszczędzającego, po osiągnięciu przez niego 65. roku życia oraz pod  warunkiem wpłacania środków na IKZE przez ostatnie 5 lat;
• na wniosek osoby uprawnionej, po śmierci właściciela rachunku.

Dlaczego warto skorzystać z preferencyjnej wypłaty z IKZE?

Trzy podstawowe korzyści płynące z preferencyjnej wypłaty z IKZE to:

• Opodatkowanie na korzystniejszych warunkach – zryczałtowany podatek w wysokości 10% od całej wypłaconej kwoty (zarówno wpłaconego kapitału, jak i wypracowanego zysku) pobierany jest zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10%.
• Brak podatku Belki – wypłacone środki są zwolnione z 19% podatku od zysków kapitałowych, który normalnie byłby naliczany od zysków z inwestycji. 
• Automatyczne odprowadzenie podatku – instytucja finansowa prowadząca IKZE (np. bank, TFI, dom maklerski, zakład ubezpieczeń) automatycznie potrąca ten 10% podatek i odprowadza go do urzędu skarbowego. Oszczędzający nie musi wykazywać tych kwot w swoim rocznym zeznaniu PIT.

Oszczędności z IKZE zwolnione z podatku Belki

Ulga podatkowa na IKZE to niejedyna korzyść wynikająca z posiadania konta emerytalnego. Oszczędności zgromadzone na IKZE są również zwolnione z 19-procentowego podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatek Belki), o ile wypłacimy pieniądze po ukończeniu 65. roku życia i dokonamy wpłaty środków na konto co najmniej przez okres 5 lat. Wówczas trzeba zapłacić tylko 10 proc. zryczałtowany podatek dochodowy, bez podatku od dochodów kapitałowych. Jeśli kapitał zostanie wycofany wcześniej, wypłaconą kwotę trzeba rozliczyć w PIT za dany rok i zapłacić podatek dochodowy.