Wybór formy opodatkowania w 2024 roku

Jakie są formy opodatkowania działalności gospodarczej w 2024 roku?

W 2024 r. przedsiębiorcy rozliczający PIT 2024 mają do wyboru następujące formy opodatkowania:

• Zasady ogólne (PIT-36)
• Podatek liniowy (PIT-36L)
• Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28)

Wspomnieć należy również o czwartej metodzie rozliczenia, jaką stanowi karta podatkowa. Mimo tego, że wciąż jest to obowiązująca metoda rozliczeń z fiskusem, to dostęp do karty podatkowej został ograniczony.

Z rozliczenia na karcie podatkowej korzystają wyłącznie osoby fizyczne, które wybrały wskazaną metodę rozliczeń przed 31 grudnia 2021 r. i nieprzerwanie kontynuują działalność gospodarczą opodatkowaną w tej formie. Również w razie rezygnacji (bądź utraty) prawa do opodatkowania przychodów na karcie podatkowej, przedsiębiorca nie będzie mógł ponownie skorzystać z tej formy opodatkowania.

Zasady ogólne

Zasady ogólne to tzw. domyślna forma opodatkowania dochodów, z której korzysta największa ilość podatników. Zasady ogólne PIT cechują się opodatkowaniem dochodu, który należy rozumieć jako przychód pomniejszony o koszt jego uzyskania. Podatnikom rozliczającym się w tej formie przysługuje kwota wolna od opodatkowania, która w 2024 r. wynosi 30 000 zł. Gdy podatnik osiągnie dochód roczny ponad wskazaną wartość będzie zobowiązany do zapłaty podatku w wysokości 12% od dochodu nieprzekraczającego 120 000 zł. Od nadwyżki ponad kwotę 120 000 zł dodatkowo należy uiścić 32% podatku.

W 2024 r. podatnicy na zasadach ogólnych nie mają możliwości odliczenia składki zdrowotnej. Jej wartość podlega uwzględnieniu wyłącznie na potrzeby rozliczenia ulgi na dziecko.

Rekomendacja PITax.pl Łatwe podatki

Z rozliczenia na zasadach ogólnych skorzystają głównie przedsiębiorcy, którzy ponoszą wydatki w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Skala podatkowa umożliwia pomniejszenie podstawy opodatkowania o wartość kosztów uzyskania przychodu. Również jest to forma opodatkowania, która może okazać się przychylna małżonkom lub osobom samotnie wychowującym dzieci.

Podatek liniowy

Podobnie jak w przypadku zasad ogólnych, podatnik wybierający liniową metodę rozliczenia będzie zobowiązany do zapłaty podatku od dochodu (przychodu po uwzględnieniu kosztów). Niezależnie od wysokości osiągniętego przychodu, stawka podatku liniowego wynosi 19%. Wybierając liniową formę rozliczenia, należy pamiętać, że w ramach PIT-36L nie przysługuje kwota wolna od podatku. Podatek staje się należnym z chwilą, gdy wartość przychodu przekroczy kwotę poniesionych kosztów.

Dodatkowo przedsiębiorca, który wybrał liniową metodę rozliczenia w 2024 r. może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu lub odliczyć od podstawy opodatkowania 11 600 zł wartości uiszczonej składki zdrowotnej.

Rekomendacja PITax.pl Łatwe podatki

Z uwagi na niemożność uwzględnienia kwoty wolnej od podatku, na liniowej formie opodatkowania skorzystają głównie podatnicy o wysokich przychodach i kosztach poniesionych w związku z ich uzyskaniem. Niestety, z uwagi na limitowane odliczenie składki zdrowotnej może okazać się, że jest to rozwiązanie nieprzychylne prowadzonemu przedsiębiorstwu stąd też zauważalna jest tendencja do wyboru alternatywnych form opodatkowania.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

W ramach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, mogą rozliczyć się podatnicy, którzy w minionym roku podatkowym uzyskali przychód nieprzekraczający 2 000 000 euro. Limit ten dotyczy zarówno podatników prowadzących działalność gospodarczą samodzielnie lub jeśli przychód za zeszły rok został osiągnięty przez podatnika wyłącznie ze spółki (wówczas limit ten będzie dotyczył łącznego opodatkowania wszystkich wspólników). Z rozliczenia ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych nie skorzystają również podatnicy rozliczający się wg karty podatkowej.

Co do zasady, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych przewiduje konkurencyjne stawki podatku względem pozostałych form opodatkowania, jednak nie jest odpowiednim rozwiązaniem dla każdego przedsiębiorcy:

• Po pierwsze, podstawą opodatkowania na PIT-28 jest przychód, a nie dochód jak w przypadku podatku liniowego czy skali podatkowej. Oznacza to, że ryczałtowcy nie pomniejszą podatku należnego o wartość wydatków poniesionych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
• Po drugie, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych nie przewiduje możliwości wspólnego rozliczenia (z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko).
• Po trzecie, na PIT-28 nie ma możliwości uwzględnienia kwoty wolnej od podatku.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych przewiduje jednak bardziej korzystne możliwości w zakresie składki zdrowotnej. Stawki daniny są określone kwotowo i wynoszą odpowiednio:

• 419,46 zł miesięcznie (przychód roczny do 60 000 zł)
• 699,11 zł miesięcznie (po uzyskaniu przychodu mieszczącego się w granicach 60 000 - 300 000 zł)
• 1 258,39 zł miesięcznie (w następstwie przekroczenia przychodu 300 000 zł)

Rekomendacja PITax.pl Łatwe podatki

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych zdaje się być korzystną formą opodatkowania dla podatników, którzy nie ponoszą wysokich kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Ponadto jest to rozwiązanie dla tych grup przedsiębiorców, którzy pragną ograniczyć swoje nakłady związane z opłacaniem składki zdrowotnej.

Do kiedy można zmienić wybraną formę opodatkowania?

Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na wybór formy opodatkowania przedsiębiorcy mają czas do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnęli pierwszy przychód. Oznacza to, że większość osób prowadzących działalność gospodarczą musi podjąć decyzję o zmianie metody rozliczeń z fiskusem nie później niż do 20 lutego 2024 r.

Innym terminem objęte są osoby, których przychody są opodatkowane wg karty podatkowej. Kartowicze, chcąc zmienić dotychczas wybraną metodę rozliczeń, muszą podjąć decyzję najpóźniej do 20 stycznia 2024 r.

Jak zmienić wybraną formę opodatkowania?

Aby zmienić dotychczas wybraną formę opodatkowania przedsiębiorca powinien złożyć stosowne oświadczenie we właściwym dla jego działalności urzędzie skarbowym bądź za pośrednictwem Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG).

Zmiana formy opodatkowania w ramach Polskiego Ładu

W roku wejścia w życie ustaw podatkowych uchwalonych w ramach programu zwanego Polskim Ładem (w 2022 r.) podatnicy rozliczający się wg ramach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz podatku liniowego uzyskali możliwość zmiany formy opodatkowania na zasady ogólne w terminie późniejszym niż 20 lutego - na deklaracjach składanych do urzędu skarbowego za miniony rok.

Należy jednak pamiętać, że ekstraordynaryjna metoda zmiany rozliczeń dotyczyła wyłącznie opodatkowania za 2022 r. (rozliczenie PIT w 2023 r.) W rezultacie oznacza to, że podatnicy chcąc skorzystać z rozliczenia na skali podatkowej w 2024 r. powinni złożyć stosowne oświadczenie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.