Jesteś tutaj: Strona główna Poradnik Sytuacje podatkowe Zakup mieszkania i należny podatek

Zakup mieszkania i należny podatek

▪ 28 grudnia 2012 r. ▪ Zaktualizowano: 16 listopada 2023 r. ▪ Autor: Dorota Łesak

Jaki podatek zapłacimy kupując mieszkanie na rynku wtórnym, a jaki w przypadku kupna domu? Kiedy przysługuje nam ulga mieszkaniowa i jak z niej skorzystać?

Zakup mieszkania i należny podatek

Spis treści

  1. Podatek PCC za zakup nieruchomości
  2. Podatek od hipoteki
  3. Zakup domu na własność
  4. Ulgi mieszkaniowe a wysokość podatku

Podatek PCC za zakup nieruchomości

Kupując mieszkanie na rynku wtórnym (lub od dewelopera nie będącego płatnikiem podatku VAT) uiścić należy podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) w wysokości 2% wartości rynkowej nieruchomości. Podatek ten płacony jest za pośrednictwem notariusza sporządzającego umowę, który zobowiązany jest uzależnić ważność czynności od uprzedniego uregulowania podatku. Natomiast w odniesieniu do mieszkań kupowanych od deweloperów będących płatnikami VAT.

Podatek od hipoteki

Podatek od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących wynosi 0,1% kwoty zabezpieczonej wierzytelności. Chodzi o takie hipoteki, których wartość jest znana i ustalona.

Natomiast podatek od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej wynosi 19 zł. W przypadku kredytów hipotecznych na zakup mieszkania stosowana jest stawka od hipoteki nieustalonej, kaucyjnej. Nie oznacza to, że w ogóle nie jest znana wysokość hipoteki, ale o to, że hipoteka ustalana jest  do określonej najwyższej sumy, np. do kwoty 400 tysięcy złotych.

Zakup domu na własność

Wysokość podatku jest ustalana przez Radę Gminy w drodze uchwały. Stawka podatku zależy od powierzchni nieruchomości. Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. Oznacza to, że właściciel nieruchomości nie musi od razu płacić podatku. W ciągu 14 dni musi złożyć informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, w której określa m.in. powierzchnię użytkową mieszkania.

Obowiązek podatkowy powstaje dopiero od kolejnego miesiąca. Jeśli podatnik kupił mieszkanie 20 sierpnia 2019 r., to podatek będzie musiał zapłacić od 1 września 2019 r.

Nie może jednak sam zapłacić daniny. Musi zaczekać na decyzję ustalającą wysokość podatku, którą wyda właściwy organ podatkowy (wójt, burmistrz lub prezydent miasta). Dopiero wtedy będzie musiał zapłacić podatek. W decyzji organ określi również terminy zapłaty, choć wynikają one z ustawy. Jeśli organ się pospieszy i wyda decyzję przed 1 września (aczkolwiek jest to mało prawdopodobne), to podatnik będzie musiał zapłacić I ratę podatku do 15 września. Jeśli organ wyda decyzję później, pierwszą ratę podatnik będzie musiał uiścić w terminie 14 dni od otrzymania decyzji. Podatnik będzie mógł również zapłacić całą kwotę podatku ustaloną przez organ za ten rok.

Ulgi mieszkaniowe a wysokość podatku

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje podatek od dochodu uzyskanego ze zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów.

Warunkiem uniknięcia płacenia podatku od dochodu ze zbycia nieruchomości jest przeznaczenie uzyskanych środków na własne cele mieszkaniowe w okresie 3 lat liczonych od końca roku, w którym nastąpiła sprzedaż. W tym przypadku korzystamy z przywileju ulgi mieszkaniowej.

Do najbardziej popularnych wydatków na cele mieszkaniowe należą:

  • zakup domu lub mieszkania;

  • zakup działki budowlanej;

  • budowa, przebudowa lub adaptacja budynku mieszkalnego;

  • spłata kredytów mieszkaniowych.

Nie każdą kwotę wydaną na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych będziemy mogli uwzględnić korzystając z ulgi. Kwota zwolnienia jest limitowana. W ramach ulgi mieszkaniowej przysługuje zwolnienie z opodatkowania  dochodu w wysokości, która odpowiada iloczynowi dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Wzór na obliczenie dochodu, który może być zwolniony z opodatkowania to: kwota dochodu osiągniętego pomnożona przez przez kwotę wydatków na cele mieszkaniowe, a następnie podzielona przez kwotę przychodu. Dochód to różnica między przychodem a kosztami jego uzyskania.

Przykład:

Od przychodu z odpłatnego zbycia: 300 000 zł odejmujemy koszty uzyskania przychodu: 250 000 zł = dochód: 50 000 zł

Wydatki na cele mieszkaniowe: 240 000 zł

Dochód podlegający zwolnieniu: 50 000 zł x 240 000zł/300 000 zł = 40 000 zł

Do opodatkowania pozostaje dochód w kwocie: 10 000 zł (50 000 całkowity dochód – 40 000 zł limit dochodu podlegający zwolnieniu)

Jeżeli cały przychód z odpłatnego zbycia zostanie wydatkowany na własne cele mieszkaniowe, uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości zwolniony od podatku PIT.

Ulgę mieszkaniową od dochodu ze zbycia nieruchomości odliczamy w deklaracji PIT-39.

Po zakończeniu roku podatkowego, w którym uzyskaliśmy przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, powinniśmy złożyć rozliczenie PIT-39 w terminie takim samym jak PIT-37 i PIT-36, czyli do końca kwietnia. 

Spec. ds. Rachunkowości i Finansów

Dorota Łesak

Absolwentka administracji publicznej na Uniwersytecie Wrocławskim. Uzyskała dwa tytuły zawodowe: administratywisty oraz technika ekonomisty, co przekłada się na doskonałe kwalifikacje w zakresie rozliczeń podatkowych. Specjalizuje się w rozliczeniach PIT. (...)

Darmowe rozliczenie Bezpieczna wysyłka Wsparcie ekspertów Średnia ocena 12 lat na rynku 5 razy więcej ulg

Zalety rozliczenia PIT
z PITax.pl

Zaleta PITax.pl

korzystne rozliczenie – podpowiadamy jak zapłacić możliwie niski podatek

Zaleta PITax.pl

system zgodny z najnowszymi przepisami podatkowymi

Zaleta PITax.pl

z weryfikatorem poprawności wprowadzonych danych

Zaleta PITax.pl

z oficjalnym Urzędowym Poświadczeniem Odbioru (UPO)

Sprawdź najwyżej oceniany w Polsce program do rozliczeń PIT

PITax.pl Łatwe Podatki to wygodny, szybki i darmowy sposób na Twoje PITy.

Rozlicz PIT Online

Program ten umożliwia swobodny wybór i przekazanie 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych wybranej Organizacji Pożytku Publicznego.

Pomoc Techniczna

  • 534 30 50 40
  • pn-pt 9:00 – 17:00
  • ikona emailpomoc@pitax.pl

Krajowa Informacja Skarbowa

  • 22 330 0 330
  • pn-pt 8:00 – 18:00