Spis treści
- Na czym polega ulga aktywizacyjna
- Kto może skorzystać
- Kiedy ulga nie przysługuje
- Jaki jest limit odliczenia
- Jak rozliczyć ulgę w zeznaniu rocznym
- Jakich dokumentów potrzebujesz
- Nie myl z umową uaktywniającą (niania) i innymi „aktywizacjami”
Na czym polega ulga aktywizacyjna
Ulga aktywizacyjna to odliczenie od podatku składek na ubezpieczenia społeczne opłaconych z własnych środków za osobę bezrobotną zatrudnioną do pracy zarobkowej w gospodarstwie domowym na podstawie umowy aktywizacyjnej. Ulga działa wyłącznie jako prawo nabyte: obejmuje umowy zawarte przed 1 stycznia 2007 r. i trwające bez przedłużenia po 31 grudnia 2006 r.
Odliczenie przysługuje po każdym okresie 12 miesięcy nieprzerwanego trwania umowy aktywizacyjnej i jest wykazywane w zeznaniu za rok, w którym upłynęło te 12 miesięcy.
Ulga obejmuje wyłącznie składki na ubezpieczenia społeczne opłacone z własnych środków w związku z umową aktywizacyjną.
Kto może skorzystać
Z ulgi korzysta osoba prowadząca gospodarstwo domowe, jeżeli spełnia warunki prawa nabytego i ponosi wydatki na składki na ubezpieczenia społeczne wynikające z umowy aktywizacyjnej.
| Warunek | Co oznacza w praktyce | Najczęstszy dowód |
|---|---|---|
| Umowa zawarta przed 1 stycznia 2007 r. | Ulga nie obejmuje umów podpisanych od 1 stycznia 2007 r. | Egzemplarz umowy z datą zawarcia |
| Umowa trwa bez przerwy przez 12 miesięcy | Odliczenie przysługuje po każdym 12-miesięcznym okresie nieprzerwanego trwania umowy | Dokumenty potwierdzające ciągłość (np. ciągłość opłacania składek) |
| Umowa zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy | Rejestracja jest warunkiem odliczenia | Zaświadczenie z PUP |
| Składki opłacone z własnych środków | Odliczenie dotyczy składek na ubezpieczenia społeczne opłaconych przez osobę prowadzącą gospodarstwo domowe | Potwierdzenia przelewów / dowody zapłaty |
Kiedy ulga nie przysługuje
Ulga nie obejmuje wydatków, które nie spełniają warunków prawa nabytego lub nie wynikają ze składek na ubezpieczenia społeczne opłaconych z własnych środków.
- Obejmowanie umów aktywizacyjnych zawartych od 1 stycznia 2007 r.
- Obejmowanie wydatków ponoszonych po przedłużeniu umowy dokonanym po 31 grudnia 2006 r.
- Obejmowanie składki zdrowotnej i innych płatności innych niż składki na ubezpieczenia społeczne
Z ulgi nie korzysta się „miesięcznie”. Odliczenie jest wykazywane w zeznaniu za rok, w którym zakończył się kolejny 12-miesięczny okres nieprzerwanego trwania umowy.
Jaki jest limit odliczenia
Kwota odliczenia odpowiada kwocie zapłaconych z własnych środków składek na ubezpieczenia społeczne w 12-miesięcznym okresie rozliczanym w danym zeznaniu. Odliczenie jest ograniczone wysokością podatku wykazanego w zeznaniu za dany rok i nie obniża podatku poniżej 0 zł.
| Przykład | Kwota składek (12 miesięcy) | Podatek w zeznaniu | Kwota odliczenia | Podatek po odliczeniu |
|---|---|---|---|---|
| Przykład A | 3 200 zł | 4 900 zł | 3 200 zł | 1 700 zł |
| Przykład B | 3 200 zł | 2 500 zł | 2 500 zł | 0 zł |
Jak rozliczyć ulgę w zeznaniu rocznym
Ulgę wykazuje się w załączniku PIT/O w części dotyczącej odliczeń od podatku. PIT/O dołącza się do zeznania rocznego, w którym wykazywany jest podatek, np. do PIT-36, PIT-37 albo PIT-28.
W formularzu PIT/O za 2025 pole dotyczące tej ulgi jest opisane jako: „Składki na ubezpieczenia społeczne opłacone przez osobę prowadzącą gospodarstwo domowe z tytułu zawarcia umowy aktywizacyjnej z osobą bezrobotną (prawa nabyte)”. Wpisuje się kwotę odliczenia w rubryce podatnika (oraz osobno małżonka, jeżeli dotyczy).
Rekomendacje PITax
Uzupełnij PIT/O i przenieś kwotę odliczenia do właściwego zeznania rocznego. W praktyce najważniejsze są: opis pola ulgi w PIT/O i zgodność kwoty z dokumentami zapłaty składek.
Jakich dokumentów potrzebujesz
Dokumentów nie dołącza się do zeznania, ale mogą być potrzebne do potwierdzenia prawa do odliczenia. Dokumenty przechowuje się co najmniej do upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.
| Dokument | Co potwierdza |
|---|---|
| Zaświadczenie z PUP o rejestracji umowy | Spełnienie warunku rejestracji umowy aktywizacyjnej |
| Dowody zapłaty składek (np. potwierdzenia przelewów) | Wysokość składek opłaconych z własnych środków |
| Egzemplarz umowy aktywizacyjnej | Datę zawarcia i ciągłość umowy |
| Zestawienie okresu 12 miesięcy | Rok, w którym upłynął 12-miesięczny okres rozliczany w zeznaniu |
Nie myl z umową uaktywniającą (niania) i innymi „aktywizacjami”
Umowa aktywizacyjna (ulga z praw nabytych) to odrębna instytucja od umowy uaktywniającej dotyczącej opieki nad dzieckiem do lat 3 oraz od świadczeń aktywizacyjnych z urzędu pracy. Podobne nazwy oznaczają różne zasady rozliczeń.
| Nazwa | Czego dotyczy | Powiązanie z ulgą w PIT |
|---|---|---|
| Umowa aktywizacyjna | Praca zarobkowa w gospodarstwie domowym wykonywana przez osobę bezrobotną | Odliczenie składek społecznych jako prawo nabyte |
| Umowa uaktywniająca (niania) | Opieka nad dzieckiem do lat 3 | Inne zasady niż ulga aktywizacyjna |
| Świadczenia aktywizacyjne | Instrumenty wsparcia rynku pracy | Nie są ulgą podatkową z art. 27e |
Źródła:
- art. 27e ust. 2 i art. 27e ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.) (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 163 z późn. zm.),
- art. 11 ust. 1 i art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2006 r. Nr 217 poz. 1588 z późn. zm.),
- art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 163 z późn. zm.),
- art. 70 § 1 oraz art. 81 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 z późn. zm.).
