Jacy obywatele Ukrainy mogą podjąć pracę w Polsce?
Uprawnionymi do podejmowania aktywności zarobkowej na terytorium Polski są obywatele Ukrainy spełniający następujące warunki:
- w sposób legalny przedostał się na teren Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. – Specustawa stawia pewien rygor przedostania się obywatela Ukrainy na teren Polski. Pracę mogą bowiem podjąć ci uchodźcy z Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z okupowanej ojczyzny w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa oraz obywatele Ukrainy posiadających Kartę Polaka, którzy wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- jest obywatelem Ukrainy przebywającym legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W tym miejscu wskazania wymaga, że specustawa z dnia 12 marca 2022 r. z obywatelem Ukrainy utożsamia również nieposiadającego obywatelstwa jego ukraińskiego małżonka. Ważne jednak jest aby przybył on na terytorium Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa.
Zgłoszenie pracownika
W odniesieniu do obywateli Ukrainy spełniających jeden z dwóch powyższych warunków, pracodawca, na rzecz którego świadczona będzie praca, jest zobowiązany do powiadomienia o tym fakcie właściwego powiatowego urzędu pracy. Zgłoszenia należy dokonać w ciągu 14 dni od momentu podjęcia pracy przez obywatela Ukrainy. Właściwość powiatowego urzędu pracy winna zostać ustalona wedle siedziby lub miejsca zamieszkania podmiotu o powierzeniu wykonywania pracy temu obywatelowi.
Obowiązki po stronie pracownika
Specustawa gwarantuje uchodźcom, którzy przybyli bezpośrednio z terytorium Ukrainy nadanie nr PESEL. Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy oraz jej dalszymi regulacjami jest to rozwiązanie ukierunkowane na zapewnienie całościowego pakietu usług publicznych na rzecz Ukraińców. W tym celu przewidziano specjalny tryb uzyskania numeru PESEL, na wniosek zawierający katalog podstawowych danych. Jest to odformalizowana procedura umożliwiająca uzyskanie numeru PESEL bez konieczności wykazywania podstawy prawnej dla jego posiadania. Ponadto jest to rozwiązanie, które ma zagwarantować sprawną komunikację z administracją publiczną i zapewniać uzyskanie dostępu do profilu zaufanego przez uchodźców. W kontekście prowadzenia możliwości podjęcia pracy na terenie Polski nr PESEL pełni istotną funkcję umożliwiającą zatrudnienie przez polskiego pracodawcę. Uzyskanie numeru PESEL przez obywateli Ukrainy nie wpłynie na kwestię uzyskania polskiego obywatelstwa.
Od kiedy istnieje możliwość podjęcia pracy
Jak wskazywaliśmy na wstępie, specustawa weszła w życie z dniem 12 marca 2022 roku. Nie oznacza to jednak, że dopiero od tego momentu jest możliwe przyjęcie do pracy obywatela Ukrainy, który uciekł z terenu okupowanej ojczyzny. Zapisy ustawy przewidują bowiem retroaktywność jej działania, co przejawia się tym, że obejmuje swoim zakresem pracowników, którzy zgłosili chęć podjęcia zatrudnienia przed dniem wejścia w życie ww. ustawy.
pomoc@pitax.pl