Spis treści
- Odliczenie darowizny w PIT – na czym to polega
- Kiedy możesz skorzystać z odliczenia
- Najważniejsze zasady, o których łatwo zapomnieć
- Jakie darowizny można odliczyć
- Limit 6% – kiedy obowiązuje i co obejmuje
- Kiedy darowizny nie odliczysz
- Darowizna na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą – inne zasady
- Darowizna pieniężna, rzeczowa i przez Internet
- Darowizna z tytułu oddania krwi – jak liczyć i jak dokumentować
- Gdzie wpisać darowiznę w zeznaniu
- Jak długo przechowywać dokumenty
- Wspólne rozliczenie z małżonkiem
Odliczenie darowizny w PIT – na czym to polega
Odliczenie darowizny to ulga podatkowa, która pomniejsza podstawę opodatkowania o wartość przekazanych darowizn. W praktyce oznacza to, że podatek liczysz od mniejszej kwoty.
Darowizna jest umową, w której darczyńca przekazuje świadczenie nieodpłatnie kosztem swojego majątku.
Odliczenie darowizny zmniejsza dochód (a przy ryczałcie – przychód). Odliczenie nie obniża podatku „złotówka za złotówkę”.
| Rozliczenie | Co pomniejszasz | Gdzie wykazujesz odliczenie |
|---|---|---|
| Skala podatkowa | Dochód | Zeznanie roczne + załącznik PIT/O |
| Podatek liniowy | Dochód | Zeznanie roczne + załącznik PIT/O |
| Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych | Przychód | PIT-28 + załącznik PIT/O |
Kiedy możesz skorzystać z odliczenia
Z odliczenia darowizn korzystasz, gdy w danym roku rozliczasz dochody lub przychody, od których ustawa pozwala odjąć darowizny. Odliczenia wykazujesz w zeznaniu rocznym oraz w załączniku PIT/O dołączanym m.in. do PIT-36, PIT-36L, PIT-37 i PIT-28.
- Odliczasz darowizny przekazane w danym roku podatkowym.
- Wykazujesz kwotę darowizny, kwotę odliczenia i dane identyfikujące obdarowanego w zeznaniu rocznym.
- Przechowujesz dokumenty potwierdzające darowiznę i okazujesz je na wezwanie organu podatkowego.
Najważniejsze zasady, o których łatwo zapomnieć
- Odliczasz wyłącznie darowizny przekazane i udokumentowane.
- Nie odliczysz darowizny, jeśli została zwrócona w jakiejkolwiek formie.
- Nie odliczysz darowizny, jeśli jej wartość została ujęta w kosztach uzyskania przychodów lub odliczona w innym trybie.
- Niewykorzystanej części odliczenia nie przenosisz na kolejne lata.
Jakie darowizny można odliczyć
Odliczeniu podlegają darowizny przekazane na cele wskazane w ustawie, w tym najczęściej:
| Rodzaj darowizny | Przykłady | Czy wchodzi do limitu 6% |
|---|---|---|
| Działalność pożytku publicznego | Organizacje pozarządowe realizujące cele pożytku publicznego | Tak |
| Kult religijny | Wsparcie celów kultu religijnego | Tak |
| Honorowe krwiodawstwo | Oddanie krwi lub jej składników bez wynagrodzenia | Tak |
| Kształcenie zawodowe | Darowizny rzeczowe na rzecz publicznych szkół prowadzących kształcenie zawodowe oraz wskazanych placówek i centrów | Tak |
| Odbudowa Pałacu Saskiego / Pałacu Brühla / kamienic przy ul. Królewskiej w Warszawie | Darowizny na cele określone w ustawie o odbudowie | Tak |
| Kościelna działalność charytatywno-opiekuńcza | Darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą na podstawie ustaw wyznaniowych | Nie, odliczenie działa według odrębnych zasad |
Limit 6% – kiedy obowiązuje i co obejmuje
Łączna kwota odliczeń z tytułu darowizn objętych limitem nie przekracza 6% dochodu (a przy ryczałcie – 6% przychodu).
Limit 6% dotyczy łącznie darowizn m.in. na działalność pożytku publicznego, kult religijny, krwiodawstwo, kształcenie zawodowe i odbudowę Pałacu Saskiego.
Przykład (limit 6%)
Dochód wynosi 50 000 zł. Limit odliczeń to 6% × 50 000 zł = 3 000 zł. Jeśli suma darowizn z tej grupy wynosi 4 200 zł, odliczysz 3 000 zł.
Kiedy darowizny nie odliczysz
Odliczenie nie przysługuje w najczęstszych sytuacjach:
- darowizna została przekazana na rzecz osoby fizycznej,
- darowizna została zwrócona darczyńcy w jakiejkolwiek formie,
- wartość darowizny została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów lub odliczona w innym trybie,
- darowizna została przekazana na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w branżach wyłączonych w ustawie (m.in. wyroby elektroniczne, paliwowe, tytoniowe, spirytusowe, winiarskie, piwowarskie, pozostałe wyroby alkoholowe powyżej 1,5% oraz wyroby z metali szlachetnych lub handel nimi).
Darowizna na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą – inne zasady
Darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą rozlicza się na podstawie odrębnych ustaw. W typowym modelu wynikającym z ustaw wyznaniowych odliczenie obejmuje całość darowizny, jeśli spełniasz warunki dokumentacyjne właściwe dla tej podstawy prawnej.
| Co potwierdza prawo do odliczenia | Przykładowe dokumenty |
|---|---|
| Przyjęcie darowizny | Pokwitowanie lub potwierdzenie odbioru darowizny |
| Przeznaczenie darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą | Sprawozdanie o przeznaczeniu darowizny, przekazane w terminie wynikającym z ustawy wyznaniowej |
| Przekazanie darowizny pieniężnej | Dowód wpłaty na rachunek obdarowanego |
Darowizna pieniężna, rzeczowa i przez Internet
| Forma darowizny | Dokument wymagany do odliczenia |
|---|---|
| Pieniężna | Dowód wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub rachunek bankowy obdarowanego |
| Rzeczowa | Dokument z danymi darczyńcy i wartością darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny |
| Przez Internet (np. szybka płatność) | Potwierdzenie transakcji, z którego wynika obdarowany i rachunek, na który trafiła wpłata; jeśli potwierdzenie jest niepełne, dodatkowy dokument od organizacji identyfikujący wpłatę |
Jeżeli przedmiotem darowizny są towary opodatkowane VAT, ustawa określa zasady ustalania wartości darowizny dla celów odliczenia.
Darowizna z tytułu oddania krwi – jak liczyć i jak dokumentować
Wartość darowizny z tytułu honorowego oddania krwi lub jej składników liczysz jako iloczyn:
- liczby litrów oddanej krwi lub jej składników,
- kwoty rekompensaty określonej w przepisach wydanych na podstawie ustawy o publicznej służbie krwi.
W praktyce stosuje się przelicznik 130 zł za 1 litr oddanej krwi.
| Ilość oddanej krwi | Przelicznik | Wartość darowizny |
|---|---|---|
| 0,45 l | 130 zł / 1 l | 58,50 zł |
W zeznaniu rocznym kwoty wykazuje się w pełnych złotych zgodnie z zasadami zaokrągleń podatkowych.
Dokumentem jest zaświadczenie jednostki organizacyjnej realizującej zadania w zakresie pobierania krwi o ilości bezpłatnie oddanej krwi lub jej składników.
Gdzie wpisać darowiznę w zeznaniu
Darowizny wykazujesz w załączniku PIT/O dołączanym do właściwego zeznania rocznego. W PIT/O podajesz kwoty odliczeń oraz dane obdarowanych zgodnie z opisem części i wierszy formularza.
Jak długo przechowywać dokumenty
Dokumentów nie dołączasz do zeznania, ale przechowujesz je do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Termin przedawnienia wynosi 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
Wspólne rozliczenie z małżonkiem
Przy wspólnym rozliczeniu składasz jeden PIT/O dołączony do wspólnego zeznania, a w nim wykazujesz odliczenia podatnika i małżonka w odpowiednich pozycjach.
Rekomendacje PITAX
Zapisz w jednym miejscu: nazwę i adres obdarowanego, datę darowizny, kwotę lub wartość darowizny, numer rachunku z potwierdzenia przelewu oraz typ darowizny. Te dane odpowiadają informacjom wykazywanym w PIT/O.
Źródła:
- art. 26 ust. 1 i art. 26 ust. 5 i art. 26 ust. 6 i art. 26 ust. 6b i art. 26 ust. 7 i art. 26 ust. 13a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 163 z późn. zm.),
- art. 11 ust. 1 i art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 843 z późn. zm.),
- art. 63 § 1 i art. 70 § 1 i art. 86 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. [ordynacja-tj] z późn. zm.),
- art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 z późn. zm.),
- art. 55 ust. 7 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1966 z późn. zm.),
- art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1782 z późn. zm.),
- art. 3 ust. 2 i art. 3 ust. 3 i art. 4 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1338 z późn. zm.).
