Spis treści
- Wynagrodzenie minimalne w Polsce
- Efekty wprowadzenia płacy minimalnej
- Wynagrodzenie minimalne w krajach UE i USA
Wynagrodzenie minimalne w Polsce
Jest prawnie ustalonym najniższym dopuszczalnym poziomem wynagrodzenia pieniężnego za pracę najemną (na podstawie umowy o pracę) określonym w celu ochrony pracownika przed szkodliwym obniżaniem poziomu płac przez pracodawców.
Stawka minimalnego wynagrodzenia jest corocznie ustalana na podstawie ustawy z 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Ogłaszana jest ona w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów lub w Dzienniku Ustaw, w drodze rozporządzenia Rady Ministrów do 15 września każdego roku.
W uzasadnieniu Międzynarodowej Organizacji Pracy dla wprowadzania płacy minimalnej podano, że jej celem jest:
- dążenie do likwidacji nadmiernej eksploatacji pracowników,
- walka z ubóstwem,
- zapewnienie odpowiedniego poziomu życia,
- zapewnienie pracownikom równej płacy za równą pracę,
- zapobieganie konfliktom w pracy,
- eliminowanie pewnych form szkodliwej konkurencji,
- promowanie stabilności ekonomicznej i rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego.
Z dniem 1 stycznia 2019 r. wzrosła wysokość minimalnego wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze godzin i wynosi obecnie 2 250 zł brutto (Wzrost w stosunku do 2018 r. o 150 zł brutto). Tym samym przekroczyła ona średnie wynagrodzenie występujące w roku 2002.
Wynagrodzenie minimalne | |
Stawka | Obowiązuje od |
1 680,00 zł | 01.01.2014 |
1 750,00 zł | 01.01.2015 |
1 850,00 zł | 01.01.2016 |
2 000,00 zł | 01.01.2017 |
2 100,00 zł | 01.01.2018 |
2 250,00 zł | 01.01.2019 |
Efekty wprowadzenia płacy minimalnej
Część badań mówi iż, płaca minimalna na odpowiednim do warunków poziomie może mieć szereg pozytywnych efektów dla gospodarki:
- zachęcać pracowników do zwiększania aktywności, produktywności i wykształcenia
- zmniejszać rotację pracowników, co sprzyja ich specjalizacji i produktywności
- redukować ubóstwo i nierówności ekonomiczne, oraz współwystępujące z nimi problemy takie jak otyłość podnosić płace szerokich grup innych pracowników, nie tylko zarabiających płace na minimalnym poziomie
W części badań zaobserwowano, że płaca minimalna może mieć również negatywne efekty:
- nie redukować znacząco ubóstwa, m.in. ponieważ w dużej mierze korzystają na niej rodziny, które nie są najgorzej sytuowane
- nie redukować znacząco nierówności
- zmniejszać takie niepłacowe świadczenia ze strony pracodawców jak doszkalanie pracowników
W niektórych regionach powiązano również podnoszenie płacy minimalnej z istotnym wzrostem bezrobocia, np. w Chinach.
Wedle zwolenników płacy minimalnej pałni ona rolę ekonomiczną oraz społeczną. Rolą społeczną jest ustalanie wynagrodzenia na poziomie niezbędnym do utrzymania. Płaca minimalna jest również punktem wyjściowym do budowy tabel płac na wyższych stanowiskach stąd podniesienie jej powinno skutkowac również podniesieniem innych wynagrodzeń.
Wynagrodzenie minimalne w krajach UE i USA
Nie wszystkie kraje posiadają zdefiniowaną kwotę minimalnego wynagrodzenia. W USA, Iraldii oraz Wielkiej Brytanii są to stawki godzinowe. W Austrii oraz krajach skandywanskich nie występuje prawnie usalona płaca minimalna. Dbanie o zarobki pracowników pozostaje w rękach pracodawców oraz związków zawodowych.
W 2019 roku u 22 z 28 państw członkowskich obowiązuje minimalne wynagrodzenie za pracę. Jesteśmy ósmym krajem od końca listy. Mniej od nas zarabiają tylko Bułgarzy, Łotysze, Rumuni, Węgrzy, Czesi, Chorwaci i Słowacy. Najwyższe płace minimalne odnotowano w Wielkiej Brytanii, Francji,Niemczech, Belgii, Holandii, Irlandii i Luksemburg