Jesteś tutaj: Strona główna Poradnik Przepisy i wskaźniki Akty prawne – ustawy o podatkach, ordynacja podatkowa

Akty prawne – ustawy o podatkach, ordynacja podatkowa

▪ 29 grudnia 2012 r. ▪ Zaktualizowano: 16 listopada 2023 r. ▪ Autor: Dorota Łesak

Szukaj odpowiedzi na pytania podatkowe bezpośrednio w bazie aktów prawnych. W poniższym artykule zestawiliśmy najważniejsze ustawy podatkowe oraz z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Akty prawne – ustawy o podatkach, ordynacja podatkowa

Spis treści

  1. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych
  2. Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych
  3. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych
  4. Ustawa o podatku od towarów i usług
  5. Ordynacja podatkowa
  6. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych
  7. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych

Opodatkowanie podatkiem PIT reguluje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Treść ustawy określa podmiotowy zakres podatku (kto jest zobowiązany do płacenia podatku PIT, jakie kategorie podatników brane są pod uwagę) oraz jego zakres przedmiotowy (czym jest i jakiego rodzaju dochód podlega opodatkowaniu podatkiem PIT). Z dokumentu dowiemy się szczegółów na temat tego, kto zwolniony jest z płacenia podatku, co jest podstawą opodatkowania (jak wyliczane są dochody brane pod uwagę przy ustalaniu podatku), jakie ulgi przysługują podatnikowi podczas rozliczenia oraz według jakiej skali powinien się rozliczać.

Sprawdź aktualny stan ustawy w Sejmie.

Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych

PCC to podatek uregulowany ustawą z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. Z jej treści dowiemy się, jakie czynności podlegają opodatkowaniu i kto w danej sytuacji jest płatnikiem. Podatkowi podlegają m. in. następujące czynności cywilnoprawne: 

  • umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych;
  • umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku;
  • umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy;
  • umowy dożywocia; 
  • umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat;
  • ustanowienie hipoteki;
  • ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności;
  • umowy depozytu nieprawidłowego;
  • umowy spółki.


Treść ustawy określa również obowiązek opłacenia podatku PCC w przypadku zmian określonych w ustawie umów; zmian, które powodują podwyższenie podstawy opodatkowania oraz w wypadku gdy zapadło orzeczenie sądowe lub zawarto ugodę, która wywołuje takie same skutki prawne jak czynności cywilnoprawne opisane w ustawie.

Sprawdź aktualny stan ustawy w Sejmie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych

Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych uściśla ustawa z dnia 15 lutego 1991 r. o podatku od osób prawnych. Tzw. podatek CIT (ang. Corporate income tax) dotyczy obciążenia podatkiem dochodowym przedsiębiorstw. Ustawa, o której mowa, podobnie jak w przypadku PIT, określa, jakiego rodzaju spółki podlegają obowiązkowi płacenia CIT (osoby prawne i spółki kapitałowe w organizacji, spółki komandytowo-akcyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, np. spółki partnerskie lub komandytowe). Akt prawny wyszczególnia wszystkie podmioty zwolnione z podatku CIT (np. Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski); określa szczegółowo przedmiot opodatkowania (dochód); oraz stawkę podatku w zależności od sytuacji podatkowej osób prawnych.

Sprawdź aktualny stan ustawy w Sejmie.

Ustawa o podatku od towarów i usług

Zasady dotyczące płatników tzw. podatku VAT (ang. Value-added tax) określa ustawa z dnia 11 marca 2011 r. o podatku od towarów i usług. Według art. 5 ustawy, czynności, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT to: 

  • odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju;
  • odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
  • eksport i import towarów,
  • towary objęte remanentem likwidacyjnym,
  • wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
  • wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.


Ustawa określa, kto jest płatnikiem podatku VAT (osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności), a kto zwolniony jest z jego płacenia (np. organy administracji publicznej). Określa podstawę opodatkowania oraz stawkę podatku w zależności od branży towarowej czy usługowej.

Sprawdź aktualny stan ustawy w Sejmie.

Ordynacja podatkowa

Prawo i postępowanie podatkowe w Polsce uregulowano jest ordynacją podatkową – ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja wyszczególnia organy podatkowe i ich właściwości, zobowiązania podatkowe, a także zawiera normy prawa karnego skarbowego – mówi o przeciwdziałaniu unikania opodatkowania, przeciwdziałaniu aktom wyłudzenia z wykorzystaniem sektora finansowego czy o kontroli podatkowej.

Sprawdź aktualny stan ustawy w Sejmie.

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych

Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, obejmujących osoby, które ze względu na losowe zdarzenia nie są w stanie utrzymać się z własnej pracy. Zgodnie z ustawą obejmują one:

  • ubezpieczenie emerytalne;
  • ubezpieczenia rentowe;
  • ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa („ubezpieczenie chorobowe”);
  • ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tzw. „ubezpieczenie wypadkowe”).


Ustawa określa:

  • zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym;
  • zasady ustalania składek na ubezpieczenia społeczne oraz podstaw ich wymiaru;
  • zasady, tryb i terminy: a) zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych, b) prowadzenia ewidencji ubezpieczonych i płatników składek, c) rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasiłków z ubezpieczeń chorobowego i wypadkowego, d) opłacania składek na ubezpieczenia społeczne;
  • zasady prowadzenia kont ubezpieczonych oraz kont płatników składek;
  • zasady działania Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
  • organizację, zasady działania i finansowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
  • zasady działania Funduszu Rezerwy Demograficznej;
  • zasady kontroli wykonywania zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych. 


Sprawdź
aktualny stan ustawy w Sejmie.

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej całościowo reguluje sposób prowadzenia działalności gospodarczej (podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zadania organów w tym zakresie. Ustawa zawiera także definicję działalności gospodarczej oraz definicję przedsiębiorcy.

Sprawdź aktualny stan ustawy w Sejmie.

 

Spec. ds. Rachunkowości i Finansów

Dorota Łesak

Absolwentka administracji publicznej na Uniwersytecie Wrocławskim. Uzyskała dwa tytuły zawodowe: administratywisty oraz technika ekonomisty, co przekłada się na doskonałe kwalifikacje w zakresie rozliczeń podatkowych. Specjalizuje się w rozliczeniach PIT. (...)

Darmowe rozliczenie Bezpieczna wysyłka Wsparcie ekspertów Średnia ocena 12 lat na rynku 5 razy więcej ulg

Zalety rozliczenia PIT
z PITax.pl

Zaleta PITax.pl

korzystne rozliczenie – podpowiadamy jak zapłacić możliwie niski podatek

Zaleta PITax.pl

system zgodny z najnowszymi przepisami podatkowymi

Zaleta PITax.pl

z weryfikatorem poprawności wprowadzonych danych

Zaleta PITax.pl

z oficjalnym Urzędowym Poświadczeniem Odbioru (UPO)

Sprawdź najwyżej oceniany w Polsce program do rozliczeń PIT

PITax.pl Łatwe Podatki to wygodny, szybki i darmowy sposób na Twoje PITy.

Rozlicz PIT Online

Program ten nie umożliwia swobodnego wyboru i przekazania 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych wybranej Organizacji Pożytku Publicznego.

Pomoc Techniczna

  • 534 30 50 40
  • pn-pt 9:00 – 20:00
  • ikona emailpomoc@pitax.pl

Krajowa Informacja Skarbowa

  • 22 330 0 330
  • pn-pt 8:00 – 18:00