Spis treści
- Rozliczenie dochodów z pracy za granicą w Polsce – o co chodzi?
- Kiedy jesteś polskim rezydentem podatkowym?
- Jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania obowiązuje przy pracy za granicą?
- Jakie formularze składasz, gdy rozliczasz pracę za granicą w Polsce?
- Jak rozliczyć dochody zagraniczne w Polsce?
- Rozliczenie w praktyce
- Preferencje i ulgi
- Sytuacje szczególne
- Najczęstsze błędy przy rozliczaniu pracy za granicą
Rozliczenie dochodów z pracy za granicą w Polsce – o co chodzi?
Rozliczenie dochodów z pracy za granicą w Polsce zależy od 2 elementów: Twojej rezydencji podatkowej i metody unikania podwójnego opodatkowania wynikającej z umowy międzynarodowej (czasem zmienionej przez Konwencję MLI).
| Temat | Co ustalasz | Co to zmienia w praktyce |
|---|---|---|
| Rezydencja podatkowa | Czy masz miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce | Czy rozliczasz w Polsce dochody zagraniczne (nieograniczony obowiązek podatkowy) |
| Metoda unikania podwójnego opodatkowania | Czy stosujesz wyłączenie z progresją czy odliczenie proporcjonalne | Czy dochód jest w Polsce zwolniony (ale wpływa na stopę) czy opodatkowany z prawem odliczenia podatku zagranicznego |
| Formularze | Jakie zeznanie i załączniki składasz | Czy składasz PIT-36 oraz PIT/ZG (osobno dla każdego państwa) |
Rozliczenie dochodów zagranicznych w Polsce opiera się na faktach: rezydencja podatkowa, rodzaj dochodu i metoda z umowy. Te 3 elementy przesądzają o obowiązku złożenia PIT-36 i o tym, czy odliczysz podatek zapłacony za granicą.
Kiedy jesteś polskim rezydentem podatkowym?
Jesteś polskim rezydentem podatkowym, jeżeli spełniasz co najmniej jeden warunek: masz w Polsce ośrodek interesów życiowych albo przebywasz w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
| Kryterium | Na czym polega | Co oznacza |
|---|---|---|
| Ośrodek interesów życiowych | Centrum interesów osobistych lub gospodarczych w Polsce | Co do zasady rozliczasz w Polsce także dochody z zagranicy |
| Pobyt w Polsce | Pobyt w Polsce dłuższy niż 183 dni w roku | Co do zasady rozliczasz w Polsce także dochody z zagranicy |
Jeżeli nie jesteś polskim rezydentem (nierezydent), rozliczasz w Polsce co do zasady dochody uzyskane w Polsce.
Jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania obowiązuje przy pracy za granicą?
Metoda unikania podwójnego opodatkowania wynika z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, a w części umów także z Konwencji MLI i tekstów syntetycznych publikowanych przez Ministerstwo Finansów.
| Metoda | Jak działa w Polsce | Najczęstszy skutek w praktyce |
|---|---|---|
| Wyłączenie z progresją | Dochód zagraniczny jest zwolniony w Polsce, ale wpływa na stopę procentową dla dochodów opodatkowanych skalą | Brak podatku w Polsce od dochodu zagranicznego, ale możliwy wyższy podatek od dochodu polskiego |
| Odliczenie proporcjonalne | Dochód zagraniczny jest opodatkowany w Polsce, a podatek zagraniczny odliczasz w limicie | Często występuje obowiązek złożenia PIT-36 nawet bez innych dochodów w Polsce |
Zmiana metody od 1 stycznia 2024 r.
Dla wybranych umów (w tym m.in. z Bułgarią, Chinami, Meksykiem i Rumunią) metoda unikania podwójnego opodatkowania w części dotyczącej opodatkowania w Polsce została zmieniona na odliczenie proporcjonalne na podstawie Konwencji MLI. Informację o zakresie i terminach stosowania pokazują teksty syntetyczne tych umów publikowane przez Ministerstwo Finansów.
Metoda unikania podwójnego opodatkowania zależy od konkretnej umowy i jej zmian. Ten sam kraj może mieć inną metodę dla innego rodzaju dochodu, jeśli umowa tak stanowi.
Jakie formularze składasz, gdy rozliczasz pracę za granicą w Polsce?
Najczęściej składasz PIT-36, a do niego dołączasz PIT/ZG osobno dla każdego państwa, w którym uzyskałeś dochód.
| Sytuacja | Zeznanie | Załączniki |
|---|---|---|
| Dochody zagraniczne rozliczane skalą podatkową w Polsce | PIT-36 | PIT/ZG (osobno dla każdego kraju) |
| Ulga abolicyjna | PIT-36 | PIT/ZG i PIT/O |
- Ustal rezydencję podatkową przed wyborem formularza.
- Sprawdź metodę unikania podwójnego opodatkowania w umowie i jej zmianach (w tym MLI).
- Dołącz PIT/ZG osobno dla każdego państwa, w którym był dochód.
Jak rozliczyć dochody zagraniczne w Polsce?
Wyłączenie z progresją
W metodzie wyłączenia z progresją dochód z pracy za granicą jest zwolniony z opodatkowania w Polsce, ale wpływa na stopę procentową dla dochodów opodatkowanych w Polsce według skali.
Mechanizm progresji polega na tym, że podatek liczysz od sumy dochodów (polskich i zagranicznych), a wyliczoną stopę procentową stosujesz tylko do dochodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce.
Odliczenie proporcjonalne
W metodzie odliczenia proporcjonalnego dochód zagraniczny jest opodatkowany w Polsce, a podatek zapłacony za granicą odliczasz od podatku polskiego w limicie.
Limit odliczenia – wzór
Limit odliczenia = podatek polski od łącznego dochodu × (dochód zagraniczny / dochód łączny).
Przykład: podatek polski od łącznych dochodów wynosi 10 000 zł. Dochód łączny to 100 000 zł, w tym 40 000 zł dochodu zagranicznego. Limit odliczenia wynosi 10 000 × 40 000/100 000 = 4 000 zł. Jeżeli za granicą zapłaciłeś 6 000 zł podatku, w Polsce odliczysz 4 000 zł.
Rozliczenie w praktyce
Gdzie wpisujesz podatek zapłacony za granicą w PIT-36?
Podatek zapłacony za granicą wykazujesz w PIT-36 w części dotyczącej obliczenia podatku i odliczeń, zgodnie z zasadami metody odliczenia proporcjonalnego. Podatek zagraniczny nie jest elementem rubryk opisujących sam przychód ze stosunku pracy.
Kiedy płacisz zaliczkę po powrocie do Polski?
Zaliczkę na PIT wpłacasz do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wróciłeś do Polski, jeżeli jako polski rezydent czasowo przebywałeś za granicą i osiągałeś dochody ze źródeł przychodów położonych poza terytorium Polski bez pośrednictwa polskiego płatnika.
Stawkę zaliczki liczysz według zasad właściwych dla skali podatkowej (w tym według stawki 12%). W obliczeniu zaliczki uwzględniasz podatek zapłacony za granicą w odpowiedniej proporcji.
Jak przeliczasz waluty na złote?
Przychody w walutach obcych przeliczasz na złote według średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Te zasady dotyczą także wielu kwot wykazywanych w rozliczeniu, w tym podatku zapłaconego za granicą.
| Co przeliczasz | Jaki kurs stosujesz |
|---|---|
| Przychód w walucie | Średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu |
| Podatek zapłacony za granicą (kwota do odliczenia) | Średni kurs NBP właściwy dla zdarzenia powodującego ujęcie kwoty w rozliczeniu, zgodnie z zasadami ustawy |
Co oznacza zwolnienie „30% diety” przy pracy za granicą?
Zwolnienie „30% diety” oznacza, że część przychodu osoby przebywającej czasowo za granicą i uzyskującej przychody ze stosunku pracy może być zwolniona w kwocie odpowiadającej 30% diety za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy. Wysokość diety zależy od kraju i wynika z przepisów o podróżach służbowych.
Preferencje i ulgi
Jak działa ulga abolicyjna?
Ulga abolicyjna dotyczy wybranych dochodów zagranicznych rozliczanych metodą odliczenia proporcjonalnego. Ulga polega na odliczeniu różnicy między podatkiem obliczonym metodą odliczenia proporcjonalnego a podatkiem, który wynikałby z zastosowania wyłączenia z progresją.
Odliczenie z tytułu ulgi abolicyjnej jest limitowane do kwoty 1360 zł (w ustawie limit wynosi 1 360 zł). Ulgę wykazujesz w załączniku PIT/O.
Ulga abolicyjna ma ograniczenia ustawowe i nie obejmuje wszystkich sytuacji. Zakres zależy od rodzaju dochodu i przepisów szczególnych.
Sytuacje szczególne
Jak rozliczasz wyjazd na naukę lub praktyki?
W wielu umowach międzynarodowych występują postanowienia dotyczące studentów i praktykantów. Często obejmują świadczenia na utrzymanie lub kształcenie, jeżeli pochodzą ze źródeł spoza państwa pobytu. Zastosowanie zależy od treści umowy z państwem, w którym przebywasz.
Najczęstsze błędy przy rozliczaniu pracy za granicą
- Pomijanie ustalenia rezydencji podatkowej przed rozliczeniem.
- Stosowanie niewłaściwej metody unikania podwójnego opodatkowania.
- Składanie PIT/ZG dla kilku państw w jednym załączniku zamiast osobno dla każdego kraju.
- Wykazywanie podatku zapłaconego za granicą w niewłaściwej części PIT-36.
- Stosowanie niewłaściwego kursu NBP przy przeliczeniach walut.
Rekomendacje PITax
Uzupełnij dane o dochodach zagranicznych spójnie: przypisz dochód do kraju, dobierz metodę z umowy, a następnie uzupełnij PIT-36 i PIT/ZG zgodnie z tą metodą.
Źródła:
- art. 3 ust. 1a, art. 11a, art. 21 ust. 1, art. 27 ust. 8, art. 27 ust. 9, art. 27g, art. 44 ust. 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 163 z późn. zm.).
- art. 5 ust. 6 Konwencji wielostronnej implementującej środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzonej w Paryżu dnia 24 listopada 2016 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 1369).
- Teksty syntetyczne umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz informacje o MLI publikowane przez Ministerstwo Finansów (serwis podatki.gov.pl).
- § 13 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 167).
- § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2024 r. w sprawie wykazu krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 1929).
